جزوه علوم هفتم

برای دریافت جزوه کامل علوم هفتم اینجا کلیک کنید

  

سوالات کامل درس دوم علوم پایه ششم

سوالات کامل درس دوم علوم پایه ششم

چهار روش ثبت و نگهداری اطلاعات توسط گذشتگان و نیاکانمان را بنویسید

روی دیوار غار-روی چوب – روی چرم-روی سنگ

2-مزایای ثبت و ذخیره ی اطلاعات روی سنگ و چوب و دیوار غارها را بنویسید

این اطلاعات برای مدت زیادی باقی می مانند وبر اثر عوامل طبیعی دیر تر از بین می روند

3-ثبت و ذخیره ی اطلاعات بر روی سنگ و چوب و دیوارغارهاچه معایبی دارد؟

نوشتن بر روی این مواد کار دشواری است.حمل و نقل این مواد سخت است.برای همه ی افراد قابل دسترس نیست.با توجه به افزایش جمعیت ثبت همه ی اطلاعات مقدور نیست

4-چرا انسان به فکر روش های جدید برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات افتاد؟

چون جمعیت کره ی زمین افزایش یافت و اطلاعات علمی و آثارفرهنگی و اجتماعی زیاد شد و روش های قدیمی برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات کافی نبود

5-مواد طبیعی را تعریف کنید.موادی مانند سنگ و چوب و چرم که در طبیعت یافت شوند و انسان ها بدون اینکه تغییر زیادی در آنها ایجاد کنند قابل استفاده باشندمواد طبیعی نامیده می شوند.

6-بیشتر مواد و وسایلی که امروزه از آنها استفاده می کنیم طبیعی اند یا مصنوعی؟ مصنوعی

7- به چه موادی مواد مصنوعی می گویند؟

بیشتر مواد و وسایلی که امروزه ما از آنها استفاده می کنیم و به طور طبیعی یافت نمی شوند بلکه آنها را از مواد موجود در طبیعت می گیرند  به این مواد مواد مصنوعی می گویند

8-چهار ماده ی مصنوعی را نام ببرید

داروهای شیمیایی-لاستیک-پارچه-کاغذ ومدادو...

9-کاربردهای مختلف کاغذ در زندگی روزمره را بنویسید

پول(اسکناس)-کتاب و دفتر-در عکاسی-در بسته بندی مواد-روزنامه  وانواع فیش های بانکی و...

10-مسلمانان در چه تاریخی و در کجا به دانش ساخت کاغذ دست یافتند؟

700سال پس از میلاد مسیح  در سمرقند

11-ماده ی اصلی و خام مورد نیاز برای ساخت کاغذ چیست؟ چوب

12- به غیر از چوب از چه مواد دیگری می توان کاغذ تهیه کرد؟  نیشکر پنبه  و...

13-کدامیک از اجزای تشکیل دهنده ی درخت برای تهیه کاغذ مناسب است؟

ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی رختان تنومند

14-مراحل مختلف تبدیل چوب به کاغذ را با ذکر نوع تغییر نام ببرید

بریدن درخت(فیزیکی) جداکردن پوست(فیزیکی) چیپس کردن چوب(فیزیکی) خمیر کردن و افزودن مواد شیمیایی(شیمیایی) خشک کردن خمیر و تبدیل به کاغذ(فیزیکی)

15- در صنعت کاغذ سازی چگونه رنگ زرد چوب را از بین می برند؟ با افزودن مواد شیمیایی رنگ بر مانند کلر یا آب اکسیژنه

16-دو نمونه از نکات ایمنی که هنگام استفاده از آب اکسیژنه باید رعایت کرد را بنویسید

از تماس آب اکسیژنه با پوست بپرهیزیم-آب اکسیژنه را در جای تاریک قرار دهیم

17-نام 3 ماده ی سفید کننده و رنگ بر را بنویسید

آب اکسیژنه- کلر- آب ژاول

18-برای تهیه ی کاغذ با ویژگی های مختلف چه باید کرد؟

مواد شیمیایی مختلف به کاغذ بیافزاییم

19-مراحل مختلف بازیافت کاغذ را نام ببرید

جمع آوری-بسته بندی و پرس –خرد کردن-خمیر کردن

20-مهم ترین فایده ی بازیافت کاغذ چیست؟

حفظ منابع طبیعی مانند جنگلٰ آب و ...

21-برای جلوگیری یا کاهش اثرات قطع بی رویه ی درختان و تخریب جنگل چه راههایی پیشنهاد می کنید؟

کاشتن درخت-صرفه جویی در مصرف کاغذ و خود داری از اسراف-استفاده از روشهای جایگزین مانند عابر بانکها به جای پول و چک .رایانه و...

 

سوالات درس دهم علوم ششم

درس دهم

1-    در بدن انسان 50 تا ................... میلیون سلول دارد

2-    - مخمر نوعی ................. تک سلولی است (قارچ)

3-    - فردی به نام ............... اولین میکروسکوپ را ساخت .(رابرت هوک)

4-    - مرکز فرماندهی سلول که همه کارهای سلول را هدایت می نماید ............ است (هسته)

5- نخستین بار یک دانشمند انگلیسی به نام .... سلول های مرده را در برش های چوب پنبه مشاهده کرد .(روبرت هوک)

6-نقش سیتوپلاسم در سلول چیست ؟درون غشاء قرار داشته و بخش ژله ای سلول را تشکیل می دهد که همه بخش های سلول را در خود جای می دهد

7- سه قسمت اصلی سلول را نام ببرید ؟1- غشاء یا پوسته 2-سیتوپلاسم 3- هسته

8- هسته در کدام قسمت سلول قرار دارد ؟ ( سیتوپلاسم )

9- میکروسکوپ چیست ؟وسیله ای است که با آن بیشتر سلول ها و جانداران تک سلولی را مشاهده می کنیم .

10-مخمر چیست ؟ چگونه زیاد می شود ؟ نوعی قارچ تک سلولی است . با جوانه زدن زیاد می شود .

 12- ذره بین اجسام ریز را تا چند برابر بزرگ تر نشان می دهد ؟(10 تا 20 برابر بزرگتر)

13- اصطلاح (سلول) به چه معناست ؟(سلول به معنای اتاق کوچک است )

 15- میکروسکوپ های نوری نمونه را تا چند برابر بزرگتر نشان م دهند ؟(دو هزار برابر )

16- وظیفه ی سلول های نگه دارنده روزنه (سلول نگهبان روزنه) در برگ گیاهان چیست ؟ باز و بسته نگه داشتن روزنه های هوایی برگ را بر عهده دارد

17- کاربرد میکروسکوپ چیست ؟برای مشاهده ی بیش تر سلول ها و جانداران تک سلولی از میکروسکوپ استفاده می شود. دارند.

18- میکروسکوپ های امروزی چگونه کار می کنند ؟در میکروسکوپ ها امروزی نور از یک منبع نوری به نمونه تابیده می شود. نور از نمونه و عدسی ها عبور می کند و ما می توانیم تصویر نمونه را به صورت روشن و بزرگ تر از خود آن ببینیم.

درس یازده : شگفتی های برگ

درس یازده : شگفتی های برگ

1- سبزینه در کجا قرار دارد و چه می کند ؟

برگ، سبزی به نام سبزينه(کلروفيل)دارد. سبزينه انرژی نور خورشيد را جذب می کند

2- گیاهان از انرژی نو خورشید چه استفاده ای می کنند ؟

گياهان از انرژی نور خورشيد برای ساختن غذا استفاده می کنند.

3- گیاهان چگونه از انرژی نور خورشید برای ساختن غذا استفاده می کنند ؟

برای ساختن غذا ، روزنه های برگ، کربن دی اکسيد را از هوا می گيرند. ريشه ها نيز آب و مواد محلول در آن را از خاک گرفته و به وسيله ی آوندها به برگ می رسانند سپس گیاهان بوسیله نورخورشید که درسبزینه ذخیره شده عمل فتو سنتز را بر روی این مواد در داخل برگ انجام می دهند

ايستگاه فکر

نتايج دو آزمايش قبل را که انجام داده ايد با يک ديگر مقايسه کنيد. چه نتيجه ای می گيريد؟

در هر دو آزمایش با اضافه شدن ید به نمونه آزمایش در نمونه رنگ آبی تیره ظاهر شد .

با توجه به اینکه نمونه آزمایش اول نشاسته بود نتیجه می گیریم

1- برای تشخیص نشاسته می توان از ید استفاده کرد

2- برگ گیاه که محل غذاسازی برای گیاه است نیز دارای نشاسته است

4- برگ گياهان ....1.... را در ....2..... ساخته شده (....3....)ذخيره می کنند.

1- انرژی نور خورشید

2- مواد غذایی

3- مانند نشاسته

5- همه موجودات زنده از چه چیزی تغذیه می کنند ؟

همه ی موجودات زنده به طور مستقیم یا غیر مستقیم از غذايی که گياهان می سازند، تغذيه می کنند. گياهان خود نيز از اين غذا استفاده می کنند.

6- ایا ساقه های گیاهان نیز غذا سازی می کنند ؟

تمام ساقه های گیاهان غذا سازی نمی کنند اما ساقه های سبز رنگ گياهان مانند ساقه ی لوبيا که کلروفيل دارند نيز غذاسازی می کنند.

7- محل اصلی غذا سازی گیاهان کجاست ؟

محلّ اصلی غذاسازی برگ است.

8- چرا برگ بعضی از گیاهان به شکل تله در آمده است ؟

گياهان همه ی انواع غذاها را نمی توانند، بسازند. به دليل اين نياز، برگ بعضی از گياهان به شکل تله درآمده است که می تواند حشرات و حتی جانوران کوچک را شکار کند. اين گياهان مواد بدن شکار خود را مصرف می کنند.

 

9-اکسیژن مورد نیاز جانداران چگون ساخته می شود؟

در فتوسنتز علاوه بر غذا، اکسيژن نيز توليد می شود. اين اکسيژن از روزنه های برگ وارد هوای اطراف می شود.

10- سه کاری که در فتو سنتز اتفاق می افتد چیست ؟

1- غذاسازی

2- تولید اکسیژن مورد نیاز جانداران

3- فتو سنتز با تولید اکسیژن به از بین بردن آلودگی هوا نیز کمک می کند .

ايستگاه فکر

 گياهان چگونه به کم کردن آلودگی هوا کمک می کنند؟

گیاهان برای عمل فتو سنتز به کربن دی اکسید که از تنفس جانوران و سوختن سوخت های فسیلی تولید می شود نیاز دارند بنابر این با جذب کربن دی اکسید باعث کم شدن این گاز در هوا و درنتیجه کم شدنآلودگی هوا می شود.

سوالات متن سفر انرژی(درس نهم علوم ششم ابتدایی)

سوالات متن سفر انرژی(درس نهم علوم ششم ابتدایی)

پرسش های متن

1- برای انجام چه کارهایی به انرژی نیاز دارید؟

راه رفتن - بر داشتن اجسام - ورزش کردن – و.... به طور کلی برای انجام هر کاری به انرژی نیاز داریم

آزمایش کنید

فعّالیّت های زیر را انجام دهید و بگویید در هر مورد انرژی چه تغییری می کند:

1- دست های خود را به هم مالش دهید تا احساس گرما کنید.

انرژی حرکتی ماهیچه های دست ما بر اثر نیروی اصطکاک به گرما تبدیل می شود

2- فرفره ی کاغذی را بالای منبع گرما(بخاری)قرار دهید تا به چرخش درآید.

انرژی گرمایی بخاری به انرژی حرکتی در فرفره تبدیل می شود

3- با مداد بر لبه ی لیوان ضربه بزنید تا صدا تولید شود.

انرژی حرکتی دست ما بوسیله مداد به لیوان منتقل می شود و به انرژی صوتی تبدیل می شود

4- توپی را مطابق شکل پرتاب کرده تا با اسباب بازی ها برخورد کند و آن ها را به حرکت در آورد.

انرژی حرکتی دست ما به توپ منتقل می شود و توپ را به حرکت در می آورد و در

 بر خورد توپ با اسباب بازی ها این انرژی حرکتی از توپ به اسباب بازی ها منتقل می شود

5- بر روی طبل پلاستیکی چند دانه برنج بریزید و سپس در نزدیکی پوسته ی طبل صدای محکمی ایجاد کنید.

انرژی حرکتی دست ما با بر خورد به طبل به انرژی صوتی تبدیل می شود که این

 انرژی صوتی خود باعث بالا و پایین رفتن دانه های برنج می شود یعنی به انرژی حرکتی

 تبدیل می شود در واقع انرژی حرکتی به صوتی و انرژی صوتی دوباره به انرژی حرکتی تبدیل می شود

2- چند شکل از انرژی را نام ببرید ؟

انرژی به شکل های گوناگون مانند انرژی حرکتی، گرمایی، نورانی و صوتی دیده می شود و دائماً از

 شکلی به شکل دیگر تغییر می کند.

3- انرژی مواد خوراکی از کجا به دست می آید؟

از نور خورشید است که در گیاهان سبز ساخته می شود و در آن ها ذخیره می شود

4- انرژی نورانی خورشید به چه شکلی در گیاهان ذخیره می شود ؟

انرژی شیمیایی

5- انرژی شیمیایی چیست ؟

انرژی ذخیره شده در گیاهان و میوه ها و سوخت هایی مانند زغال سنگ ، نفت ، گاز طبیعی و چوب را انرژی شیمیایی گویند

6- انرژی شیمیایی بیشتر به چه انرژی هایی تبدیل می شود ؟

ااین انرژی در اثر سوخت ساز در بدن ما یا به هنگام سوختن سوخت هایی مانند

 زغال سنگ ، نفت ، گاز طبیعی و چوب به شکل های مورد نیاز ما مانند گرما و حرکت تبدیل می شوند .

7- چه چیزهایی می توانند انرژی ذخیره کنند؟

گیاهان و میوه ها – سوخت های فسیلی - باطری - مواد منفجره

8- وقتی چراغ قوه یا اسباب بازی متحرک را به کار می اندازید، انرژی چگونه تغییر می کند؟

در چراغ قوه انرژی پتانسیل ذخیره شده در باطری به انرژی نورانی تبدیل می شود

 و در اسباب بازی حرکتی این انرژِ به انرژی حرکتی تبدیل می شود

ایستگاه فکر

 بعضی مواد مانند مواد غذایی و سوخت ها به طور طبیعی انرژی ذخیره می کنند و بعضی از وسایل هم مانند

 باتری ها می توانند انرژی ذخیره کنند. آیا تاکنون مواردی مشاهده کرده اید که بتوان در جسمی انرژی ذخیره کرد؟ چگونه؟

بله اگر فنر را فشرده کنیم در آن انرژی ذخیره می شود و همین طور اگر زه کمان را

 بکشیم در آن انرژی ذخیره شده است

آزمایش کنید

1-ظرف آبی تهیّه کنید و سنگ کوچکی را ابتدا از ارتفاع ٢٠ سانتی متری و سپس از ارتفاع ۴٠ سانتی متری

 و بار سوم از ارتفاع ۶٠ سانتی متری داخل ظرف رها کنید. چه مشاهده می کنید؟

وقتی سنگ به داخل آب می افتد آب به اطراف پخش خواهد شد

2- در کدام ارتفاع آب بیش تری به اطراف پاشیده می شود؟

در ارتفاع 60 سانتی متری

3-آیا بالابردن سنگ باعث ذخیره شدن انرژی در آن می شود؟

بله و هرچه سنگ را بالا تر ببریم انرژِ بیشتری در آن ذخیره می شود

4-در چه نوع فعّالیّت ها و ورزش هایی بالارفتن باعث ذخیره شدن انرژی می شود؟

وزنه بردای - اسکی پرشی – چتر بازی - شیرجه

آزمایش کنید

1-یک اسباب بازی کوکی(فنردار)تهیّه کنید و آن را کوک کرده و رها کنید.

وقتی اسباب بازی را کوک می کنیم فنر آن فشرده می شود در نتیجه انرژی در آن ذخیره می شود

 و زمانی که اسباب بازی را رها می کنیم انرژ ی آزاد شده و باعث حرکت اسباب بازی می شود

2-بار دیگر آن را بیش تر کوک کنید. چه مشاهده می کنید؟

اینبار اسباب بازی با انرژی بیشتری حرکت خواهد کرد

3-در کدام حالت انرژی جسم پس از رها شدن بیش تر است؟

در حالت دوم چون انرژی ذخیره شده در فنر آن بیشتر است

ایستگاه فکر

 هنگامی که ماشین اسباب بازی یا عروسک خود را کوک می کنید، چه انرژی هایی به یک دیگر تبدیل می شوند؟

انرژی شیمیایی مواد غذایی که ما خورده ایم به انرژی حرکتی ماهیچه اها تبدیل خواهد شد سپس

 انرژی حرکتی ماهیچه های ما به صورت انرژی پتانسیل در فنر ذخیره می شود

9- انرژی آب ذخیره شده در پشت سد چگونه به انرژی الکتریکی تبدیل می شود ؟

وقتی آب از بالای آبشار سرازیر می شود انرژی که به علّت قرار گرفتن در ارتفاع در آب ذخیره شده است

 با سقوط آب به تدریج به انرژی حرکتی تبدیل می شود. سپس وقتی آب روی توربین می ریزد، این انرژی به

 انرژی حرکتی توربین تبدیل می شود. توربین هم با چرخش خود دستگاه مولد برق را به حرکت در می آورد

 و انرژی الکتریکی تولید می شود

10 – انرژی الکتریکی می تواند به انرژی های ...1...، ....2...،....3... و سایر انرژی های مورد نیاز ما تبدیل شود و این .....4..... دائماً ادامه پیدا می کند

1- صوتی

2- حرکتی

3- گرمایی

4- تغییرات انرژی

11- آیا در بدن موجودات زنده هم نور و الکتریسیته تولید می شود نام ببرید ؟

تبدیل انرژی در بدن بعضی از موجودات زنده می تواند باعث تولید نور یا الکتریسیته شود.

کرم شب تاب در شب از خود نور می دهد. مارماهی و سفره ماهی می توانند از خود برق

 تولید کنند و به این وسیله دشمن را از خود دور کنند.

ایستگاه فکر

1-آیا می توانید وسیله یا پدیده ای معرّفی کنید که در آن دو تبدیل انرژی انجام پذیر باشد؟

در تلویزیون انرژی الکتریکی به انرژی نورانی و انرژی صوتی تبدیل می شود

 در بخاری نیز انرژی پتانسیل سوخت فسیلی به انرژی گرمایی و انرژی نورانی تبدیل می شود

2- تصور کنید انرژی نتواند از یک شکل به شکل دیگر تغییر یابد. مثلاً هوای گرم نتواند فرفره را بچرخاند در این صورت چه مشکلاتی پیش می آید؟

کلیه فعالیت های را که بر اثر تبدیل انرژی از یک صورت به صورت دیگر انجام می دهیم

 دیگر نمی توانیم انجام دهیم مانند راه رفتن - ورزش کردن - استفاده از وسایل الکتریکی و خود رو ها و ....

12- انرژی با چه واحدی اندازه گیری می شود ؟

انرژی با واحدی به نام ژول (j )اندازه گیری می شود .

13- واحد انرژی مواد غذایی بر حسب چیست ؟

واحد انرژی روی مواد غذایی بر حسب کالری است

14- هر کالری چند ژول است ؟

هر کالری مواد غذایی به طور تقریبی معادل ۴٠٠٠ ژول است

سوالات متن درس هفتم علوم تجربی ششم (ورزش و نیرو 2) بخش دوم

سوالات متن درس هفتم علوم تجربی ششم (ورزش و نیرو 2)

11 . ترمز کردن چگونه سبب کندشدن و توقف سریع وسیله ی نقلیه می شود ؟ در اثر نیروی اصطکاکی که بین چرخ و لنت ترمز و همچنین اصطکاکی که بین چرخ و زمین وجود دارد

.12 . وقتی توپی در حال حرکت است چرا پس از طی مسیر کوتاهی از حرکت باز می ایستد ؟ در اثر نیروی اصطکاکی که بین توپ و زمین وجود دارد

.13 . چرا راه رفتن بر سطح یخ و برف دشوار است ؟ چون سطح یخ و برف صاف است و اصطکاک بسیار کمی بین یخ و کف کفش وجود دارد

.14 . نیروی اصطکاک را تعریف کنید . نیرویی که سبب کند شدن حرکت جسم می شود

.15 . جهت نیروی اصطکاک چگونه است ؟ جهت نیروی اصطکاک همیشه برخلاف جهت حرکت جسم است . یعنی اگر جسم به سمت راست حرکت می کند ، نیروی اصطکاک در جهت چپ نیرو وارد می کند

 .16 . اگر در حال حرکت باشیم و نیروی اصطکاک نباشد ، چه اتفاقی می افتد ؟ نمی توانیم در یک جا ثابت شویم

17 . چه زمانی نیروی اصطکاک بیش تر است ؟ هر چه سطح تماس بین دو جسم ناهمواری و پستی و بلندی بیش تری داشته باشد ، اصطکاک بیش تر خواهد بود

18 . سه مورد از فایده های اصطکاک را بیان کنید . اصطکاک بین کفش و زمین برای راه رفتن ــ اصطکاک چوب کبریت و بدنه ی کبریت برای روشن شدن آن ــ اصطکاک بین لنت و چرخ و زمین برای توقف وسیله نقلیه

 19 آیا اصطکاک می تواند مضر باشد ؟ بله در بعضی سطوح که دو جسم مرتب با هم برخورد دارند بعد از مدتی ساییده شده و نیاز به تعویض آن ها است . مانند چرخ دنده های فلزی ، تسمه ی دینام کولر و اتومبیل و ..

20 . امروزه برای کم کردن اصطکاک از چه راه هایی استفاده می شود ؟ روغن کاری ، استفاده از چرخ و ..

21 . در قدیم برای جا به جایی اجسام سنگین و کاهش اصطکاک از چه روشی استفاده می کردند ؟ تنه های درخت را زیر جسم قرار می دادند و جسم را به جلو یا عقب هل می دادند

.22 . نیروی مقاومت هوا را تعریف کنید . نیروی مقاومی است که از حرکت یک جسم در هوا جلوگیری می کند

23 . ایرودینامیک یعنی چه ؟ برای آن که اجسام بتوانند به راحتی در هوا حرکت کنند ، باید شکل آن ها را به گونه ای طراحی کنیم تا نیروی مقاومت هوای وارد بر آن ها به کم ترین مقدار ممکن برسد ؛ به چنین اجسامی ایرودینامیک می گویند

24 . نیروی بالا بری را تعریف کنید . بال های هواپیما را به گونه ای طراحی می کنند که وقتی هواپیما در حال حرکت است ، هوای بالای بال دارای سرعت بیش تری نسبت به هوای پایین بال باشد و همین امر سبب اختلاف فشار در دو سوی بال و ایجاد یک نیروی خالص به طرف بالا می شود که به آن نیروی بالابر گفته می شود

25 . چه نیروهایی به یک هواپیمای در حال حرکت وارد می شود ؟1 ـ نیروی مقاومت هوا ( که همان اصطکاک بوده وسبب کند شدن حرکت می شود و در جهت خلاف حرکت هواپیما وارد می شود ) . 2 ـ وزن ( که همان نیروی گرانشی زمین است و باعث کشش هواپیما به پایین می شود ) . 3 ـ نیروی رانش (نیرویی است که موتور هواپیما برای جلو رفتن آن وارد می کند ) . 4 ـ نیروی بالا بری ( که همان اختلاف فشار در دو سمت بال بوده و سبب بالا رفتن هواپیما می شود )

26 . با توجه به نیروی مقاومت هوا و نیروی گرانشی هواپیما چگونه پرواز می کند و به بالا می رود ؟ به این دلیل که در هواپیما نیروی رانشی و نیروی بالابری قدرت بیش تری نسبت به نیروی مقاومت هوا و نیروی گرانشی زمین دارند .

سوالات متن درس هفتم علوم تجربی (ورزش و نیرو 2) بخش اول

سوالات متن درس هفتم علوم تجربی (ورزش و نیرو 2) بخش اول

1 . دو جسم چگونه به هم نیرو وارد می کنند ؟ در اثر تماس با یکدیگر به هم نیرو وارد می کنند .

2 . یا امکان دارد که دو جسم بدون تماس با هم به یکدیگر نیرو وارد کنند ؟ مثال بزنید . بله ، تأثیر دو قطب هم نام آهنربا به هم ــ نیروی جاذبه ی زمین بر اجسام

3 . چرا اجسام به سمت زمین سقوط می کنند ؟ به علت نیرویی که از سمت زمین به آن ها وارد می شود .

4 . نیروی گرانشی چیست ؟ نیرویی است که زمین به همه ی اجسام نزدیک خود وارد می کند و آن ها را به طرف خود می کشد .

5 . وزن یا جرم را تعریف کنید . نیروی جاذبه ای که زمین به یک جسم وارد می کند ، وزن یا جرم جسم نامیده می شود .

6 . جرم اجسام با چه وسیله ای اندازه گیری می شود و واحد آن چیست ؟ با ترازو و واحد آن کیلو گرم است .

7 . چرا زمین و سیاره ها به دور خورشید می چرخند ؟ در اثر نیروی گرانشی

8 . نیروی مغناطیسی چیست ؟ نیرویی که یک آهنربا به آهنربای دیگر وارد می کند ، نیروی مغناطیسی نامیده می شود .

9 . نیروی الکتریکی چیست ؟ نیرویی که بعد از مالش دو جسم به هم سبب جذب یا دفع آن ها می شود ، نیروی الکتریکی می گویند .

10 . برای نیروی الکتریکی مثال بزنید . مالش دادن جداگانه ی دو بادکنک به پارچه ی پشمی ـــ مالش دو لوله ی پلاستیکی به موی سر ـــ مالش لوله یا شانه ی پلاستیکی به موی سر و نزدیک کردن آن ها به تکه های کوچک کاغذ

سوالات متن درس (نیرو 1) علوم تجربی ششم ابتدایی

سوالات متن درس (نیرو 1) علوم تجربی ششم ابتدایی

1 . چه موقعی حرکت جسم تغییر می کند ؟ هر وقت به آن نیرویی وارد شود .

2 . نیرو حاصل چیست ؟ حاصل اثر متقابل دو جسم برهم است .

3 . یک کک چند برابر وزن خودش را می تواند بکشد ؟ بیش از یکصد هزار  برابر وزن خودش را

4 . آیا یک جسم به تنهایی می تواند نیرو وارد کند ؟ خیر ، برای ایجاد نیرو حداقل به دو جسم نیاز داریم .

5 . دو ویژگی هر نیرو را بیان کنید . 1 ـ نیرو جهت دارد  2ـ نیرو اندازه دارد .

6 . مقدار نیرو با چه وسیله ای اندازه گیری می شود ؟ نیرو سنج

7 . چرا وقتی لاستیک یا کش را بیش از اندازه بکشیم پاره می شود ؟ زیرا نیروی دست ما از نیروی لاستیک یا کش بیش تر است و باعث پاره شدن آن می گردد .

8 . در علوم ، هل دادن یا کشیدن معادل چیست ؟ معادل وارد کردن نیرو یا اعمال نیرو است .

9 . از نیرو چه استفاده هایی می شود ؟ تغییر جهت نیرو ، تغییر شکل نیرو ، حرکت جسم ، توقف جسم و کندشدن یا تند شدن حرکت

10 . حداقل چند جسم باید بر هم اثر کنند تا نیرو ظاهر شود ؟ دو جسم

11 . چرا گاهی با وجود این که بر جسم نیرو وارد می شود ، جسم حرکت نمی کند ؟ زیرا نیروی وارد شده از دو طرف جسم مساوی است .

12 . چه زمانی با وجود وارد شدن نیرو از دو طرف جسم ، جسم به یک طرف حرکت می کند ؟ وقتی که نیروی وارد شده از یک طرف بیش تر باشد .

13 . چه زمانی نیرو ها همدیگر را خنثی می کنند ؟ زمانی که نیرو ها در جهت مخالف هم وارد شوند

14 . نیروی خالص چیست ؟ نیرویی که جسم را به حرکت در می آورد .

15 . منظور از نیروهای تماسی چیست ؟ بعضی از نیروها برای این که اثر کنند باید با جسم تماس پیدا کنند . به این نیروها ، نیروهای تماسی می گویند.

 

سوالات متن درس پنجم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی (زمین پویا)

سوالات متن درس پنجم علوم تجربی پایه ششم ابتدایی (زمین پویا)

1 . زمین لرزه یکی از پدیده های ..طبیعی.. است .

2 . زمین لرزه باعث چه خسارت هایی می شود ؟ خسارت های جانی و مالی

3 . زمین لرزه باعث چه چیزی می شود ؟ وقوع زمین لرزه باعث آزاد شدن انرژی درونی زمین می شود .

4 . چه زمانی زمین لرزه اتفاق می افتد ؟ زمین لرزه وقتی اتفاق می افتد که سنگ کره ی زمین در اثر نیروهای حاصل از درون زمین می شکند .

5 . زمین لرزه چگونه باعث تغییر در سطح زمین می شود ؟ انرژی حاصل از شکستن سنگ کره ی زمین به صورت امواج لرزه ای از داخل زمین به سطح آن می رسند و باعث تغییراتی در سطح زمین می شوند .

6 . زمین لرزه ی خفیف یعنی چه ؟ یعنی زمین لرزه با قدرت کم

7 . سالانه چند زمین لرزه خفیف در کشور رخ می دهد ؟ حدود ده هزار زمین لرزه ی خفیف رخ می دهد .

8 . چرا مردم زمین لرزه های خفیف را حس نمی کنند ؟ چون قدرت آن ها بسیار کم است و فقط توسط لرزه نگارها ثبت می شود .

9 . اثرات بهداشتی حاصل از زمین لرزه چیست ؟ 1ـ آلودگی آب ها 2ـ آلودگی برخی مواد غذایی 3ـ شیوع بیماری های واگیردار 4ـ جمع شدن زباله در سطح شهر 5ـ زیاد شدن جانوران منتقل کننده ی بیماری

10 . آثار ساختمانی حاصل از زمین لرزه را بیان کنید . 1ـ خراب شدن ساختمان ها (ریزش آوار) 2ـ شکستن شیشه ها 3ـ شکستن سد ها 4ـ افتادن تیرهای برق 5ـ خراب شدن آسانسورها و پله ها

11 . اثرات اجتماعی حاصل از زمین لرزه چیست ؟ 1ـ از دست دادن عزیزان 2ـ بیکاری 3ـ خراب شدن مکان های تاریخی 4ـ تخریب ادارات و بیمارستان ها

12 . چرا هرچه زمین لرزه های خفیف بیشتر داشته باشد بهتر است ؟ زمین لرزه های خفیف باعث آزاد شدن انرژی درونی زمین و جلوگیری از وقوع زمین لرزه های بزرگ تر می شوند . 

13.  در چه جاهایی از کره ی زمین احتمال وقوع زمین لرزه بیش تر است ؟ جاهایی که پوسته ی زمین دارای شکستگی است .

14 .  فعالیت های انسان دوستانه ی بعد از وقوع زمین لرزه را نام ببرید. 1 .  کمک به مصدومین 2ـ ارسال کمک های مالی و غیر مالی 3ـ اهدای خون 4ـ کمک به افراد امداد رسان 5ـ پیداکردن و کمک کرد ن به افراد مانده در زیر آوار

15 .  بعد از زمین لرزه چه نکات ایمنی را باید رعایت کنیم ؟ 1 .  قطع جریان برق ساختمان 2ـ استفاده نکردن از آسانسور 3ـ بستن شیر گاز اصلی 4ـ باز نگه داشتن خیابان ها 5ـ آمادگی داشتن برای پس لرزه ها

16 .  مهم ترین زمین لرزه های 50 سال اخیر ایران از نظر محل وقوع و خسارت های وارده را نام ببرید . زلزله ی طبس سال 57 با 19600 نفر کشته ، زلزله ی رودبار و منجیل سال 69 با 35000 نفر کشته ، زلزله ی بم سال 82 با 41000 نفر کشته و زلزله ی اهر سال 91 با 310 نفر کشته

17 .  ساختمان یک کوه آتش فشان چگونه است ؟ هر آتش فشان از سه قسمت اصلی تشکیل شده است . 1ـ مخروط آتش فشان 2ـ مجراها 3ـ دهانه

18 .  چه زمانی آتش فشان اتفاق می افتد ؟ زمانی که مواد آتش فشانی از داخل زمین به سطح آن راه پیدا می کنند و سنگ های آتش فشانی را به وجود می آورند .

 

19 .  مواد خارج شده از دهانه ی آتش فشان به چند دسته تقسیم می شوند ؟ نام ببرید . سه دسته . 1ـ جامد 2ـ مایع 3ـ گاز

20 .  آتش فشان ها از نظر فعالیت به چند دسته تقسیم می شوند ؟ نام ببرید . سه دسته 1ـ فعال 2ـ نیمه فعال 3ـ خاموش

21 .  به چه آتش فشانی فعال گفته می شود ؟ به آتش فشان هایی که در حال حاضر یا در سال های اخیر مواد آتش فشانی ( جامد ، مایع و گاز ) از دهانه ی آن ها خارج شده است ، آتش فشان فعال گفته می شود .

22 .  چه آتش فشانی نیمه فعال است ؟ آتش فشانی که فقط گاز از دهانه ی آن خارج شود .

23 .  به چه آتش فشانی خاموش گفته می شود ؟ به آتش فشانی که هیچ گونه فعالیتی ندارد ، آتش فشان خاموش می گویند .

24 .  دو آتش فشان نیمه فعال و دو آتش فشان خاموش در ایران نام ببرید . سهند و سبلان خاموش ، دماوند و تفتان نیمه فعال

25 .  هر یک از سنگ های آتش فشانی زیر چه کاربردی دارد ؟

توف آتش فشانی : در ساختمان سازی کاربرد دارد . 

پوکه ی معدنی : به عنوان عایق استفاده می شود و همچنین چون سبک است در ساختمان سازی کاربرد دارد .

سنگ پا : در حفظ بهداشت از آن استفاده می شود .

26 .  مهم ترین گاز های خارج شده از دهانه ی آتش فشان چه هستند ؟ بخار آب و کربن دی اکسید

27 .  فواید آتش فشان ها را بیان کنید . 1 ـ  تشکیل دریاچه 2 ـ توسعه ی گردشگری 3 ـ ایجاد زمین های حاصلخیز 4 ـ استفاده از انرژی گرمایی 5 ـ آزاد شدن انرژی درونی زمین 6 ـ تشکیل چشمه های آب گرم

28 .  ضررهای آتش فشان ها را بیان کنید . 1 ـ  انتشار گازهای سمی 2 ـ ریزش باران های اسیدی 3 ـ ایجاد سونامی 4 ـ ورود خاکستر و گرد و غبار به محیط 5 ـ پخش شدن مواد شیمیایی در محیط 6 ـ جاری شدن مواد مذاب و خراب شدن زمین ها

29 .  ساکنان مناطق آتش فشانی چه موارد ایمنی را باید رعایت کنند ؟ آماده ی تخیه ی سریع محل باشند ــ به یک مکان امن پناه ببرند ــ تمامی در ها و پنجره ها را ببندند ــ فاصله گرفتن از جاهای گود هنگام فوران مواد مذاب ــ حفظ بدن از مواد شیمیایی موجود در خاکسترهای آتش فشان

سوالات درس چهارم علوم

نمونه سوالات درس 4 علوم تجربی ششم ابتدایی( سفر به اعماق زمین )

1 . بهترین راه برای به دست آوردن اطلاعات از درون زمین چیست ؟ ج : مطالعه ی امواج لرزه ای

2 .چند مورد از لرزش اجسام را نام ببرید .

ج : لرزش تلفن همراه ، لرزش آب به دلیل انداختن سنگ درون آن ، لرزش شیشه های خانه بر اثر عبور کامیون از کوچه و خیابان ، لرزش شیشه ها بر اثر رعد و برق ، ایجاد لرزش بر اثر کندن خیابان توسط درل صنعتی و ...

3 . امواج لرزه ای را تعریف کنید .

ج : به امواجی که در اثر شکستن ناگهانی سنگ های درون زمین در اثر زمین لرزه ایجاد می شوند ، امواج لرزه ای می گویند .

4 . آیا می دانید امواج لرزه ای چگونه از سنگ های مختلف عبور می کنند ؟

ج : امواج لرزه ای حرکت ارتعاشی دارند که دارای انرژی هست و با توجه به نوع سنگ ها و جنس آن ها با سرعت های مختلف از سنگ های درون زمین عبور می کنند .

5 . سرعت عبور امواج لرزه ای از سنگ های مختلف زمین چگونه است ؟

ج : امواج لرزه ای درون زمین ، از سنگ های سخت و متراکم ، تند تر و از سنگ های نرم و کم تراکم ، کند تر عبور می کنند .

6 . دانشمندان چگونه به ویژگی های لایه های درونی زمین پی می برند ؟

ج : با استفاده از سرعت امواج لرزه ای در بخش های مختلف درون زمین

7 . مواد تشکیل دهنده ی زمین به چه حالاتی هستند ؟

ج : در برخی از قسمت ها حالت شکننده و در بعضی جاها حالت خمیری دارند .

8 . سه لایه ی زمین را نام ببرید .

ج : پوسته ، گوشته و هسته

9 . تقسیم بندی سه لایه ای زمین بر چه اساسی بوده است ؟

ج : بر اساس ترکیب شیمیایی و جنس مواد تشکیل دهنده ی لایه ها

10 . لایه های زمین بر اساس حالت مواد تشکیل دهنده ( جامد ، مایع و خمیری ) به چند بخش تقسیم می شوند ؟ نام ببرید .

ج : به پنج بخش : 1 ـ سنگ کره 2 ـ خمیر کره 3 ـ گوشته ی زیرین 4 ـ هسته ی خارجی 5 ـ هسته ی داخلی

11 . سنگ کره چه ویژگی هایی دارد ؟ 

ج : این بخش شامل پوسته و قسمت جامد بالایی گوشته است . ضخامت این بخش حدود 100 کیلو متر است و روی قسمت خمیر کره حرکت می کند .

12 . ویژگی های خمیر کره را بیان کنید .

ج : این بخش حالت خمیری دارد و از زیر سنگ کره شروع می شود و تا عمق 350 کیلو متری ادامه دارد . منشأ بیش تر آتش فشان ها و زمین لرزه ها مر بوط به این قسمت است .

13 . خصوصیات گوشته ی زیرین چیست ؟

ج : این بخش که حالت جامد دارد ، از زیر خمیر کره تا ابتدای هسته ی خارجی ادامه دارد .

14 . هسته ی خارجی چگونه است ؟

ج: این بخش حالت مایع دارد و از گوشته ی زیرین تا هسته ی داخلی ادامه دارد .

15 . هسته ی داخلی به چه صورت است ؟

ج : این بخش حالت جامد دارد و مرکز زمین را تشکیل می دهد .

16 . دانشمندان چگونه پی بردند که هسته ی خارجی حالت مایع و هسته ی داخلی حالت جامد دارد ؟

ج : با استفاده از اختلاف سرعت امواج لرزه ای در حالت های مختلف مواد تشکیل دهنده ی هسته ی زمین

17 . سنگ کره در قسمت خشکی ضخیم تر است یا در قسمت دریاها ؟

ج : در خشکی ها

18 . حرکت قطعات سنگ کره بر روی خمیر کره باعث پیدایش کدام پدیده ها می شود ؟ 

ج : 1 ـ زلزله 2 ـ آتش فشان 3 ـ پوسته ی جدید 4 ـ پیدایش کوه 5 ـ پیدایش دره و گودال 6 ـ پیدایش جزیره 

ادامه سوالات درس سوم علوم تجربی ششم ( کارخانه­ ی کاغذ سازی )

1 . کاغذ پی اچ چیست ؟ ج : وسیله ی شناسایی اسیدها است .

2. هنگام استفاده از جوهر نمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد ؟ ج : از تماس مستقیم آن با دست جلو گیری کنید ــ همچنین از تنفس بخار ناشی از محلول جوهر نمک پرهیز کنید .

3 . اگر سنگ مرمر خرد شده را با جوهر نمک و سرکه و آب در سه لیوان جداگانه مخلوط کنیم ، چه اتفاقی می افتد ؟ ج : سنگ مرمر در جوهر نمک حل می شود ، ولی در سرکه فقط مقداری از آن حل می شود و در آب حل نمی شود .

4 . اگر برگ یک گیاه را به جوهر نمک آغشته کنیم چه اتفاقی می افتد ؟ ج : بعد از مدتی برگ کم رنگ می شود و در نهایت رنگ سبز برگ از بین می رود .

5 . چرا ورود فاضلاب کارخانه ها به رودخانه ها ، مزارع و ... به آن ها آسیب می رساند ؟ ج : زیرا PH  آب ( قدرت اسیدی آب ) را تغییر می دهد و باعث لطمه دیدن یا مرگ جانداران می شود .

6 . تهیه ی کاغذ از دو روش ساخت با چوب و بازیافت آن چه تأثیری روی موارد زیر دارد ؟

الف : مقدار مصرف برق : در بازیافت کاغذ در مصرف برق صرفه جویی می شود .

ب : آلودگی هوا : قطع درختان باعث نابودی درخت ها می شود و آلودگی هوا افزایش می یابد .

ج : قیمت تمام شده : هزینه ی تولید کاغذ از چوب بسیار بیشتر از بازیافت کاغذ است .

د : مقدار مصرف آب : در روش بازیافت ، مصرف آب به مراتب کمتر است .

. دلیل افزایش مصرف کاغذ در سراسر دنیا چیست ؟ ج : افزایش شدید جمعیت

2 . آیا با این میزان مصرف کاغذ تولید آن به روش ­های سنتی و دستی امکان پذیر است ؟ ج : خیر

7 . چه نوع مواد و وسایلی در کارخانه­ ی کاغذ سازی به کار رفته است ؟ جنس وسایل به کار رفته از چیست ؟ ج : اره ، رنده ، غلتک ، سرند ، دستگاه چوب خردکن و دیگ خمیر سازی ـــ جنس آن ­ها از آهن است .

8 . کدام ویژگی­ های آهن سبب شده تا این فلز به طور وسیع در اغلب صنایع بزرگ کاربرد داشته باشد ؟ ج : 1. فراوان است 2. هزینه­ ی استخراج آن از سایر فلزات کم­تر است 3. سخت و محکم است .

9 . چرا برای خشک کردن خمیرکاغذ و تبدیل آن به ورقه­ های نازک کاغذ ، از غلتک­ های بزرگ آهنی استفاده می­ شود ؟ ج : زیرا 1. آهن فلز سخت و سنگین و مقاومی است 2. باعث می­ شود آب ورقه­ های کاغذ سریع خارج شود .

10 . برخی از ویژگی­ های آهن را نام ببرید . ج : آهن فلز سخت و محکمی است ــ در طبیعت به فراوانی یافت می­ شود ــ در رطوبت و هوای آزاد سریع زنگ می­ زند ــ وزن آن زیاد است .

11 . در کدام سوره و چه آیه­ ای خدا در مورد آهن سخن گفته است ؟ و چه فرموده است ؟ ج : خداوند در سوره ­ی حدید ، آیه­ ی 25 فرموده است : « آهن را که در آن قدرت و استحکام و منافعی برای مردم است ، فرو فرستادیم »

. چند فلز نام ببرید . ج : آهن ، طلا ، مس ، آلومینیم ، جیوه ، سرب و ...

12 . ویژگی های عمومی فلزات را بنویسید . ج : به غیر از جیوه همه ی فلزات جامد هستند ـ رسانای جریان برق هستند ـ رسانای گرما هستند ـ به شکل ورق و مفتول تبدیل می شوند ـ درخشندگی زیادی دارند ـ از سایر مواد سنگین ترند ـ با ضربه نمی شکنند .

 

13 . آلیاژ چیست ؟ ج : برای استحکام بیشتر فلزات آن ها را با هم یا با مواد دیگر ترکیب می کنند ، که به آن آلیاژ می گویند .

14 . فولاد و چدن چگونه ساخته می شوند ؟ ج : فولاد و چدن آلیاژهای آهن هستند که از ترکیب آهن و کربن به دست می آید ؛ در فولاد کربن کمتر و در چدن کربن بیشتری به کار می رود .

15 . آهن زنگ نزن ( آهن ضد زنگ ) چگونه ساخته می شود ؟ ج : آلیاژی از آهن است که در آن علاوه بر آهن و کربن از فلز کروم نیز استفاده می شود .

16 . کدام فلز سمی است ؟ ج : فلز سرب سمی است و از تماس طولانی با آن پرهیز کنید .

17 . در ساخت هرکدام از موارد زیر از چه فلزی ساخته می شود ؟ چرا ؟

الف : زیور آلات : از طلا ، به دلیل درخشندگی و زیبایی زیاد و انعطاف پذیری آن

ب : بدنه ی اتومبیل : از آهن ، به دلیل مقاومت و محکم بودن آهن

ج : روکش قرص : از آلومینیم ، چون به راحتی به ورق نازک تبدیل می شود و با مواد خوراکی سازگاری زیادی دارد .

د : سیم برق : از مس ، چون با توجه به قیمت آن رسانای بسیار خوبی است .

ر : فرغون : از آهن ، چون محکم و سخت است .

و : دوچرخه : از آلومینیم ، چون سبک و مقاوم است و بعضی از آهن چون محکم و مقاوم است .

18 . در مرحله ی تهیه ی خمیر کاغذ علاوه بر آب اکسیژنه از چه چیز دیگری استفاده می شود ؟ ج : از اسید

19 . اسید در چه جاهایی کاربرد دارد ؟ ج : در زندگی روزانه و در صنایع

20 . اسیدها به چند دسته تقسیم می شوند ؟ ج : دو دسته 1ـ اسیدهای خوراکی 2ـ اسیدهای صنعتی

 

21 . سه ویژگی اسیدهای صنعتی را نام ببرید . ج : 1ـ سمی هستند 2ـ غیر قابل لمس اند 3ـ خوردنی نیستند .

22 . جوهر نمک چیست ؟ ج : یک اسید صنعتی قوی ، غیر قابل لمس و خوردن

23 . اسیدهای خوراکی چه مزه ای هستند ؟ ج : ترش مزه اند .

24 . چند میوه که اسید خوراکی دارند را نام ببرید . ج : لیموترش ، پرتقال و کیوی

25 . کاغذ پی اچ چیست ؟ ج : وسیله ی شناسایی اسیدها است .

26 . هنگام استفاده از جوهر نمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد ؟ ج : از تماس مستقیم آن با دست جلو گیری کنید ــ همچنین از تنفس بخار ناشی از محلول جوهر نمک پرهیز کنید .

27 . اگر سنگ مرمر خرد شده را با جوهر نمک و سرکه و آب در سه لیوان جداگانه مخلوط کنیم ، چه اتفاقی می افتد ؟ ج : سنگ مرمر در جوهر نمک حل می شود ، ولی در سرکه فقط مقداری از آن حل می شود و در آب حل نمی شود .

28 . اگر برگ یک گیاه را به جوهر نمک آغشته کنیم چه اتفاقی می افتد ؟ ج : بعد از مدتی برگ کم رنگ می شود و در نهایت رنگ سبز برگ از بین می رود .

29 . چرا ورود فاضلاب کارخانه ها به رودخانه ها ، مزارع و ... به آن ها آسیب می رساند ؟ ج : زیرا PH آب ( قدرت اسیدی آب ) را تغییر می دهد و باعث لطمه دیدن یا مرگ جانداران می شود .

30 . تهیه ی کاغذ از دو روش ساخت با چوب و بازیافت آن چه تأثیری روی موارد زیر دارد ؟

الف : مقدار مصرف برق : در بازیافت کاغذ در مصرف برق صرفه جویی می شود .

ب : آلودگی هوا : قطع درختان باعث نابودی درخت ها می شود و آلودگی هوا افزایش می یابد .

ج : قیمت تمام شده : هزینه ی تولید کاغذ از چوب بسیار بیشتر از بازیافت کاغذ است .

د : مقدار مصرف آب : در روش بازیافت ، مصرف آب به مراتب کمتر است

 

سوالات کامل علوم پایه ششم

سوالات کامل علوم پایه ششم

 

چهار روش ثبت و نگهداری اطلاعات توسط گذشتگان و نیاکانمان را بنویسید

روی دیوار غار-روی چوب – روی چرم-روی سنگ

2-مزایای ثبت و ذخیره ی اطلاعات روی سنگ و چوب و دیوار غارها را بنویسید

این اطلاعات برای مدت زیادی باقی می مانند وبر اثر عوامل طبیعی دیر تر از بین می روند

3-ثبت و ذخیره ی اطلاعات بر روی سنگ و چوب و دیوارغارهاچه معایبی دارد؟

نوشتن بر روی این مواد کار دشواری است.حمل و نقل این مواد سخت است.برای همه ی افراد قابل دسترس نیست.با توجه به افزایش جمعیت ثبت همه ی اطلاعات مقدور نیست

4-چرا انسان به فکر روش های جدید برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات افتاد؟

چون جمعیت کره ی زمین افزایش یافت و اطلاعات علمی و آثارفرهنگی و اجتماعی زیاد شد و روش های قدیمی برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات کافی نبود

5-مواد طبیعی را تعریف کنید.موادی مانند سنگ و چوب و چرم که در طبیعت یافت شوند و انسان ها بدون اینکه تغییر زیادی در آنها ایجاد کنند قابل استفاده باشندمواد طبیعی نامیده می شوند.

6-بیشتر مواد و وسایلی که امروزه از آنها استفاده می کنیم طبیعی اند یا مصنوعی؟ مصنوعی

7- به چه موادی مواد مصنوعی می گویند؟

بیشتر مواد و وسایلی که امروزه ما از آنها استفاده می کنیم و به طور طبیعی یافت نمی شوند بلکه آنها را از مواد موجود در طبیعت می گیرند  به این مواد مواد مصنوعی می گویند

8-چهار ماده ی مصنوعی را نام ببرید

داروهای شیمیایی-لاستیک-پارچه-کاغذ ومدادو...

9-کاربردهای مختلف کاغذ در زندگی روزمره را بنویسید

پول(اسکناس)-کتاب و دفتر-در عکاسی-در بسته بندی مواد-روزنامه  وانواع فیش های بانکی و...

10-مسلمانان در چه تاریخی و در کجا به دانش ساخت کاغذ دست یافتند؟

700سال پس از میلاد مسیح  در سمرقند

11-ماده ی اصلی و خام مورد نیاز برای ساخت کاغذ چیست؟ چوب

12- به غیر از چوب از چه مواد دیگری می توان کاغذ تهیه کرد؟  نیشکر پنبه  و...

13-کدامیک از اجزای تشکیل دهنده ی درخت برای تهیه کاغذ مناسب است؟

ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی رختان تنومند

14-مراحل مختلف تبدیل چوب به کاغذ را با ذکر نوع تغییر نام ببرید

بریدن درخت(فیزیکی) جداکردن پوست(فیزیکی) چیپس کردن چوب(فیزیکی) خمیر کردن و افزودن مواد شیمیایی(شیمیایی) خشک کردن خمیر و تبدیل به کاغذ(فیزیکی)

15- در صنعت کاغذ سازی چگونه رنگ زرد چوب را از بین می برند؟ با افزودن مواد شیمیایی رنگ بر مانند کلر یا آب اکسیژنه

16-دو نمونه از نکات ایمنی که هنگام استفاده از آب اکسیژنه باید رعایت کرد را بنویسید

از تماس آب اکسیژنه با پوست بپرهیزیم-آب اکسیژنه را در جای تاریک قرار دهیم

17-نام 3 ماده ی سفید کننده و رنگ بر را بنویسید

آب اکسیژنه- کلر- آب ژاول

18-برای تهیه ی کاغذ با ویژگی های مختلف چه باید کرد؟

مواد شیمیایی مختلف به کاغذ بیافزاییم

19-مراحل مختلف بازیافت کاغذ را نام ببرید

جمع آوری-بسته بندی و پرس –خرد کردن-خمیر کردن

20-مهم ترین فایده ی بازیافت کاغذ چیست؟

حفظ منابع طبیعی مانند جنگلٰ آب و ...

21-برای جلوگیری یا کاهش اثرات قطع بی رویه ی درختان و تخریب جنگل چه راههایی پیشنهاد می کنید؟

کاشتن درخت-صرفه جویی در مصرف کاغذ و خود داری از اسراف-استفاده از روشهای جایگزین مانند عابر بانکها به جای پول و چک .رایانه و...

سوالات متن درس سوم علوم تجربی ششم ابتدایی ( کارخانه­ ی کاغذ سازی )

1 . دلیل افزایش مصرف کاغذ در سراسر دنیا چیست ؟ ج : افزایش شدید جمعیت

2 . آیا با این میزان مصرف کاغذ تولید آن به روش ­های سنتی و دستی امکان پذیر است ؟ ج : خیر

3 . چه نوع مواد و وسایلی در کارخانه­ ی کاغذ سازی به کار رفته است ؟ جنس وسایل به کار رفته از چیست ؟ ج : اره ، رنده ، غلتک ، سرند ، دستگاه چوب خردکن و دیگ خمیر سازی ـــ جنس آن ­ها از آهن است .

4 . کدام ویژگی­ های آهن سبب شده تا این فلز به طور وسیع در اغلب صنایع بزرگ کاربرد داشته باشد ؟ ج : 1. فراوان است 2. هزینه­ ی استخراج آن از سایر فلزات کم­تر است 3. سخت و محکم است .

5 . چرا برای خشک کردن خمیرکاغذ و تبدیل آن به ورقه­ های نازک کاغذ ، از غلتک­ های بزرگ آهنی استفاده می­ شود ؟ ج : زیرا 1. آهن فلز سخت و سنگین و مقاومی است 2. باعث می­ شود آب ورقه­ های کاغذ سریع خارج شود .

6 . برخی از ویژگی­ های آهن را نام ببرید . ج : آهن فلز سخت و محکمی است ــ در طبیعت به فراوانی یافت می­ شود ــ در رطوبت و هوای آزاد سریع زنگ می­ زند ــ وزن آن زیاد است .

7 . در کدام سوره و چه آیه­ ای خدا در مورد آهن سخن گفته است ؟ و چه فرموده است ؟ ج : خداوند در سوره ­ی حدید ، آیه­ ی 25 فرموده است : « آهن را که در آن قدرت و استحکام و منافعی برای مردم است ، فرو فرستادیم »

8 . چند فلز نام ببرید . ج : آهن ، طلا ، مس ، آلومینیم ، جیوه ، سرب و ...

9 . ویژگی های عمومی فلزات را بنویسید . ج : به غیر از جیوه همه ی فلزات جامد هستند ـ رسانای جریان برق هستند ـ رسانای گرما هستند ـ به شکل ورق و مفتول تبدیل می شوند ـ درخشندگی زیادی دارند ـ از سایر مواد سنگین ترند ـ با ضربه نمی شکنند .

10 . آلیاژ چیست ؟ ج : برای استحکام بیشتر فلزات آن ها را با هم یا با مواد دیگر ترکیب می کنند ، که به آن آلیاژ می گویند .

11 . فولاد و چدن چگونه ساخته می شوند ؟ ج : فولاد و چدن آلیاژهای آهن هستند که از ترکیب آهن و کربن به دست می آید ؛ در فولاد کربن کمتر و در چدن کربن بیشتری به کار می رود .

12 . آهن زنگ نزن ( آهن ضد زنگ ) چگونه ساخته می شود ؟ ج : آلیاژی از  آهن است که در آن علاوه بر آهن و کربن از فلز کروم نیز استفاده می شود .

13 . کدام فلز سمی است ؟ ج : فلز سرب سمی است و  از تماس طولانی با آن پرهیز کنید .

14 . در ساخت هرکدام از  موارد زیر از چه فلزی ساخته می شود ؟ چرا ؟

الف : زیور آلات : از طلا ، به دلیل درخشندگی و زیبایی زیاد و انعطاف پذیری آن

ب : بدنه ی اتومبیل : از آهن ، به دلیل مقاومت و محکم بودن آهن

ج : روکش قرص : از آلومینیم ، چون به راحتی به ورق نازک تبدیل می شود و با مواد خوراکی سازگاری زیادی دارد .

د : سیم برق : از مس ، چون با توجه به قیمت آن رسانای بسیار خوبی است .

ر : فرغون : از آهن ، چون محکم و سخت است .

و : دوچرخه : از آلومینیم ، چون سبک و مقاوم است و بعضی از آهن چون محکم و مقاوم است .

15 . در مرحله ی تهیه ی خمیر کاغذ علاوه بر آب اکسیژنه از چه چیز دیگری استفاده می شود ؟ ج : از اسید

16 . اسید در چه جاهایی کاربرد دارد ؟ ج : در زندگی روزانه و در صنایع

17 . اسیدها به چند دسته تقسیم می شوند ؟ ج : دو دسته 1ـ اسیدهای خوراکی 2ـ اسیدهای صنعتی

18 . سه ویژگی اسیدهای صنعتی را نام ببرید . ج : 1ـ سمی هستند 2ـ غیر قابل لمس اند 3ـ خوردنی نیستند .

19 . جوهر نمک چیست ؟ ج : یک اسید صنعتی قوی ، غیر قابل لمس و خوردن

20 . اسیدهای خوراکی چه مزه ای هستند ؟ ج : ترش مزه اند .

21 . چند میوه که اسید خوراکی دارند را نام ببرید . ج : لیموترش ، پرتقال و کیوی

22 . کاغذ پی اچ چیست ؟ ج : وسیله ی شناسایی اسیدها است .

23 . هنگام استفاده از جوهر نمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد ؟ ج : از تماس مستقیم آن با دست جلو گیری کنید ــ همچنین از تنفس بخار ناشی از محلول جوهر نمک پرهیز کنید .

تولید کف

 

وسایل و مواد  مورد نیازاین آزمایش:
استوانه مدرج ، پیپت ، پتاسیم یدید ، آب اکسیژنه ، صابون مایع 
دستور کار :  30 میلی لیترمحلول غلیظ  هیدروژن پراکسید(آب اکسیژنه)  را درون یک استوانه مدرج 100  میلی لیتری بریزید  . 3 الی 5  قطره صابون مایع به آن بیفزایید . سپس به آرامی 10میلی لیتر محلول غلیظ پتاسیم یدید به آن اضافه کنید . واکنش شروع  و کف زرد رنگ زیبایی تولید شده که از درون استوانه به صورت ما رپیچ بیرون می ریزد.
یون یدید در این واکنش کا تا لیزگر است. یون های- i با سرعت قابل توجهی با مولکول های  h2o2  واکنش می دهند و در مرحله بعد یون های io -   حاصل با سرعت بسیار زیادی با مولکول های  h2o2 وارد واکنش می شوند. 

 

 

آب اکسیژنه

پسراي خوبم در مورد آب اكسيژنه كمي بيشتر ياد بگيرين:

آب اکسیژنه

 

آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید دارای خواص شیمیایی جالبی می باشد به دلیل آن که همان اندازه که عامل احیا کننده ی خوبیست، عامل اکسید کننده ی خوبی( اکسیدان) نیز می باشد. البته این شرایط هم در محلول های اسیدی و هم در محلول های قلیایی برقرار است.

عدد اکسایش اکسیژن در هیدروژن پراکسید، 1- می باشد، بنابراین آب اکسیژنه می تواند به O₂ که دارای عدد اکسایشی صفر است اکسید شود و یا به H₂O و یا ^-OH که هر دو عدد اکسایشی شان 2- می باشد، نیز کاهش یابد. در کل، هیدروژن پراکسید یک عامل اکسید کننده ی قوی می باشد.

پایداری:

از نظر حرارتی، هیدروژن پراکسید با توجه به معادله ی زیر ناپایدار می باشد:

 پلاتین، نقره، مس، کبالت، دی اکسید منگنز، آهن و غیره از جمله کاتالیزورهایی هستند که تجزیه ی آب اکسیژنه را سرعت می بخشند.

البته برای این واکنش تثبیت کننده هایی مثل اسیدها، استانیلید، استانات ها و پیرو فسفات ها نیز وجود دارد.

هیدروژن پراکسید در غلظت های بیشتر از 65 درصد، مخلوط های انفجاری قوی ای را با خیلی از ترکیبات آلی تشکیل می دهد.

تا حتی در تماس با آن دسته از ترکیبات آلی نیز، عمل افروزش و یا احتراق صورت می گیرد.

اطلاعات بیشتر:

هیدروژن و اکسیژن به غیر از آب، اکسید دیگری را به نام هیدروژن پراکسید تشکیل می دهند که دارای فرمول مولکولی H₂O₂ می باشد. آب اکسیژنه در سال 1918 توسط تنارد ( Thenard ) کشف شد.

تنارد هیدروژن پراکسید را به صورت مقادیر ناچیز از واکنش نور خورشید بر روی آب دارای اکسیژن حل شده، بدست آورد. خواص شیمیایی H₂O₂ به طور گسترده متفاوت از خواص شیمیایی آب می باشد.

در استفاده از آب اکسیژنه بایستی به خوبی دقت کنیم. تصاویر زیر اثر آب اکسیژنه ی غلیظ بر روی پوست را نشان می دهد.

خواص فیزیکی:

در لایه های ضخیم تر دارای رنگ جزئی متمایل به آبی می باشد. هیدروژن پراکسید امتزاج پذیر و یا حل پذیر با آب در هر نسبتی می باشد.

- H₂O₂ به راحتی در اثر گرما قبل از رسیدن به نقطه ی جوش ( bp ) تجزیه می شود. اما در کل تعیین نقطه ی جوش نرمال و یا طبیعی آن در فشار اتمسفری غیر ممکن است. نقطه ی جوش نرمال تخمین زده شده برای آن، 152⁰C و نقطه ی ذوب نیز 0.4^oC- می باشد. آب اکسیژنه کریستال های منشوری را در دمای 2⁰C- تشکیل می دهد.

- آب اکسیژنه به عنوان یک اسید ضعیف در نظر گرفته می شود. اما با این حال، انیدرید H₂O₂ نمی تواند آبی لیتموس را قرمز کند.

کاربرد ها:

- H₂O₂ به عنوان ضد عفونی کننده و ضد باکتری بی ضرر و نیز برای تمیز کردن جراحات و زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.

- آب اکسیژنه به عنوان عامل سفید کننده برای لباس های ظریف و لطیف، پشمی، ابریشمی و خمیر چوب نیز استفاده می شود.

- محلول غلیظ H₂O₂ به عنوان یک اکسیدان برای سوخت موشک ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

- به عنوان عامل اکسید کننده در آزمایشگاه نیز کاربرد دارد.

اميدوارم بحث امروز براتون جالب بوده باشه

موفق باشين

مراحل تولید کاغذ

مراحل تولید کاغذ

 

۱-پوست کندن درخت:

 کار تهیه کاغذ با بریدن  چوب شروع می شود  پوست  درخت باید پاک شود

 قبل از اینکه در تهیه کاغذ مورداستفاده قرار گیرد یک  استوانه چرخشی گردان

که اطراف درخت حرکت می کنند پوست درختان را می کند. 

 

۲-چیپس کردن:

 بعدقبل ازاینکه به خمیر تبدیل شوندآن را به تکه های کوچک می برد یک چاقوی دوار

 با دور زدن تنه را به چیپس تبدیل می کند.

  ۳- خمیر کردن:

  در مراحل تهیه خمیر سلولز و نیمه سلولز ها از لیگنین جدا می شودوچیز های دیگر

 مانند روغن و رزین آن جدا می شوند این مهمترین مرحله ساخت است زیرا باقیمانده

 الیاف برای ساختن محصولی که ما کاغذ می شناسیم

به کار می روددر اینجا دو مرحله اساسی تهیه خمیر وجود دارد.

الف –خمیر سازی شیمیایی :  

   روش شیمیایی در تهیه کاغذ کرافت که نوعی کاغذ قهوه ای رنگ مخصوص

بسته بندی است به کار می رود. درخمیر سازی شیمیایی الیاف سلولز صاف و یکد ست

ایجاد می شود در تهیه خمیر کاغذ کرافت چیپس ها به وسیله هیدروکسیدسدیم و سولفیدسدیم

برای تهیه خمیر قهوه ای رنگ محکم پخته می شوداین مرحله کاری پیشرفته برای جدا

سازی لیگنین و رزین از چوبهای نرم است که پس از عمل اوردن خمیری با ویژگیهای بسیار

بالا است. چوبهای زاید به  عنوان سوخت مورداستفا ده قرارمی گیردو بیشتر از ۹۵% خمیر

شیمیایی برای بازیافت مجددبدست می اید. مشکلی که وجودداردآزاد شدن سولفیدهیدروژن والکل

 گوگرددارخانواده سولفیدها است که در محیط ایجادبوی بد مانند بوی  تخم مرغ فاسد می کند.

اگر چه استفاده از دستگاه های تصفیه گاز در آسیابها بوی بد را کاهش می دهد.

 

 

مشکل  دوم این است که الیاف  سلولزی که در طول مراحل ساخت کاغذ کرافت ا ز دست می رود

می تواند فیبرهای بستررا تشکیل دهدکه باعث مشکلات محیطی اطراف لوله های فاضلاب شود

.درهرصورت روشهای  فنی اصلاح و بهبود اکثر مشکلات را از بین برده است.

رنگ تیره ناشی ازخمیربدست امده نیازمنداین است که بطور قابل توجه ای شسته وسفیدشودتا

قابل استفاده شود.

 
 ب- خمیر سازی مکانیکی:

 در این مرحله پوست درخت کنده شده وتوسط دیسک فلزی دوار به خمیرتبدیل می شود

 این هم خوب است هم بد.

 درصد خمیر قابل استفاده بالا بوده اما کیفیت کاغذ بدست آمده پایین تر است ۹۵ درصد

 چوب به خمیر تبدیل  می شود در حالی که در خمیرکرافت این مقدار به ۴۵ تا ۵۰ درصد

 می رسد  اما کیفیت کاغذ  پایین تر است زیراخمیر سازی مکانیکی یک مرحله کاربرد 

 فشرده انرژی است که مثل کرافت بازده  نداردچون  لیگنین ورزین درخت درخمیر موجود

 است ومراحل آسیاب کردن یا پودرکردن الیاف سلولز راپاره و خردکرده ودوام  و استحکام

 خمیر را کاهش میدهد . در نتیجه خمیر دارای الیاف و شبکه ضعیف و ظرفیت لیگنین آن

 بالااست که باعث می شودوقتی درنورآفتاب نهاده می شودتیره به نظرآید.کاغذی که با

 این روش بدست می آیدبیشتردرطبع روزنامه ودفتر تلفن-و موارداستعمال مشابه که

 مرغوبیت بالای کاغذ، واقعا موردنیاز نیست به کارمی رود.

 

استفاده از بخاردر خمیر سازی

دریک تغییردر  خمیر سازی مکا نیکی چیپس ها از قبل بخار زده می شوند این مرحله را هم

چنین مرحله ترمودینامیکی خمیر سازی  می نامند . مرحله کم کردن  مصرف انرژی  به وسیله

 نرم کردن چیپس با بخار آب،  بر آسیاب کردن ترجیح داردو بعد به مرحله بعدی می رود.

 

 

در خمیرسازی شیمیایی – ترمو دینامیکی چیپس ها قبل از بخار دادن با سولفور آغشته می شود.

 این  کاراجازه می دهدکه لیگنین و رزین از چوب خارج شودکه درنتیجه خمیری محکم و قوی به

 دست می آیدخمیری که با این  روش بدست می آیدمی تواند در تولید کاغذهای روکش دار استفاده

شود.

۴- سفید گری:

 یکی از مهمترین مراحل شستن و سفید کردن است که برای پاک کردن و تصفیه خمیر بکار می رود .

شستن لیگنین را جدا می کند زیرا لیگنین روی صافی الیاف را تاثیر دارد.گاز کلراین و دی اکساید

 کلراین برای شستشو ی خمیر بکار می رودو بیشتر عملیات  شستشوی مکانیکی بوسیله پر اکساید

 انجام می شود. گاز کلراین مقدار زیادی از بقایای لیگنین را بر طرف می کند تا دی اکساید

 کلراین، لیگنینی را که نمی توان از بین برد سفید کند.

 

 ۵–ماشین کاغذ:

 
ماشین کاغذ درگیر چهارمرحله است که با آماده سازی مواد خام شروع می شودالیاف چوب

 با آب ومواد معدنی مخلوط می شود مخلوطی که ۹۹%آن آب است.در یک ماشین مدرن آب

 از پایین و بالا تخلیه می شود وقتی آب تخلیه می شود یک مرحله از کاغذ شکل گرفته است

 

 در قدم بعدی بخش پرس  یا آبگیری است که در اینجا کاغذ  بوسیله  غلتکها و یک حصیر وسیع

 که  از رشته های  نایلون و پلی استر است  فشرده و چلانده می شود و  بیشتر آب کاغذ

گرفته می شود. بعد از این قسمت ۴۰% تا۵۰% کاغذ هنوز از آب است .در قسمت سوم در بخش

 خشک کن بیشتر آب را از کاغذ می گیرندپس از بخش خشک کن ۲  تا ۶ در صد کاغذ از آب

 تشکیل شده است.

 

در یک ماشین که دارای کیفیت بالا است یک دستگاه آهار زن روی کاغذ را

 پوشش میدهد. این دستگاه یک پوشش  از اهار مانند نشاسته و مواد معدنی را روی کاغذ

 می کشد که کاغذ را محکمتر و صافتر و نرم تر می کند بعد از پوشش دادن کاغذ دوباره در

 بخش خشک کن خشک می شود وسرانجام روی رولهای بزرگ پیچیده می شود 

                                                                                                                                   

۶- تیغه پوشش دهنده:

 برای پوشش دادن کاغذ یک تیغه پوششی نازک را  پس از تکمیل کاغذ روی آن قرار می دهد

 سپس کاغذ سر خورده زیر تیغه دیگری  می رود که این پوشش نازک را بر روی آن رسوب

 میدهد.این پوششهای مختلف کاغذ را برای استفاده در چاپ بسیار خوب می سازد.

 

 

 

 

 ۸ – تبدیل به ورقه شدن آخرین مرحله ساخت کاغذ است:

 بعضی ازرولهای کاغذ به ورقه تبدیل می شودو بعضی هم جعبه و بسته برای مشتری است.

مراحل طراحی شده از قرنها  قبل بوده و  فقط اصول فنی تولید اصلاح شده و بازده بیشتر شده

 است و قیمت ها رضایت بخش تر.

 

 

  چوب هنوز اساس و مایه کاغذو یک محصول قدیمی است.

ماده‌ی به‌کار رفته در تهیه‌ی کاغذ	علت استفاده
پلاستیک	تولید کاغذ ضد آب (لیوان کاغذی و …)
رنگ	تولید کاغذ رنگی با رنگ های دلخواه
نشاسته	افزایش استحکام کاغذ
کلر	سفید کردن خمیر کاغذ
گچ	مات کردن کاغذ

 

چه کاغذهایی را نمی توان بازیافت کرد؟

الف) کاغذهایی که مصرف بهداشتی دارند، مانند: دستمال کاغذی و….

ب) کاغذهایی که به مواد غذایی آغشته اند، مانند: پاکت پیتزا، و..

پ) کاغذهایی که به مواد نفتی آغشته اند.

ت) برخی از کاغذهای رنگی

 

 

 

 

نكات آموزشي و فعاليت‌هاي پيشنهادي درس1 علوم ششم دبستان

نكات آموزشي و فعاليت‌هاي پيشنهادي درس1 علوم ششم دبستان

دانش‌آموزان را در موقعيت‌هاي واقعي زندگي قرار دهيد تا در مواجهه با فعاليت‌هاي زندگي روزمره به پرسش‌گري و طرح مسائل بپردازند و براي حل آنها راه‌حل پيشنهاد نمايند.

در تقويت روحيه‌ي مشاهده‌گري دقيق، يادداشت‌برداري و طرح مسئله بكوشيد.

از گفتمان مشاركتي گروه‌هاي دانش‌آموزي در طرح مسائل و حل آنها استفاده كنيد.

دانش‌آموزان را به استفاده از روش علمي در طرح مسائل و حلِ آنها عادت دهيد.

با ارائه‌ي نمونه‌هايي از زندگي واقعي به آنها نشان دهيد در حل مسائل، اغلب اوقات با مسائل جديدي روبه‌رو مي‌شويم. به عبارت ديگر در زندگي واقعي همواره حل مسائل و طرح مسائل جديد اتفاق مي‌افتد.

اگر بادكنك نچسبد ممكن است به دلايل زير باشد:

ممکن است بادكنك‌ها خوب باردار نشده باشند. راه حل:دوباره بادکنک را خوب به مو مالش می دهیم

ممکن است  رطوبت هوا زياد باشد .راه حل:در اين صورت در روزي كه رطوبت هوا كم است آزمايش تكرار شود. (اگر رطوبت هوا زياد باشد مولكول‌هاي آبي كه در هواي مرطوب وجود دارد تعدادي از مولكول‌هاي اضافي بادكنك را از آن جدا كرده، درنتيجه بار الكتريكي بادكنك ضعيف‌تر مي‌شود.)

ممکن است  جريان هوا در اتاق شديد باشد.راه حل:اگرشرایط مهیا شد تکرار می کنیم

ممکن است  موی بچه ها خیس بوده:راه حل:با موی خشک مالش می دهیم.

ممکن است بادکنک ها خیلی نزدیک هم به دیوار چسبانده ایم.راه حل: با فاصله به دیوار می چسبانیم.

 

 

 

 

 

20 سئوال صحیح-غلط درس دوم علوم تجربی ششم دبستان-

 

مردمان گذشته ، روی مواد طبیعی می نوشتند. ص   غ

آب اکسیژنه را در جای تاریک نگهداری کنید. ص   غ

ماده اصلی مورد نیاز برای ساخت کاغذ،چوب است. ص   غ

مسلمانان در سمرقند به صنعت آهن دست یافتند. ص   غ

پلاستیک جهت تهیه کاغذ ضد آب کاربرد دارد. ص   غ

بازیافت از راه های حفظ منابع طبیعی است. ص   غ

تمام اجزای درخت برای تهیه کاغذ مناسب هستند. ص   غ

کیف و کفش چرمی از مواد طبیعی می سازند. ص   غ

کاغذ جزءمواد طبیعی می باشد. ص   غ

آب ژاول خاصیت سفید کنندگی دارد. ص   غ

پتاسیم پرمنگنات رنگ سفید ایجاد می کند. ص   غ

گچ برای تولید کاغد غیر شفاف نقش دارد. ص   غ

با تخریب جنگل ها آلودگی هوا بیشتر می شود. ص   غ

دستمال کاغذی بازیافت شدنی است. ص   غ

کاغذ را می توان از نیشکر و پنبه هم تهیه کرد. ص   غ

در مرحله چیپس چوب تولید شده ،نیمه جامد است. ص   غ

آب ژاول را می بایست در فضای بسته استفاده کرد. ص   غ

کاغذ را می توان در انواع مختلف تهیه کرد. ص   غ

کاغذهای آغشته به روغن هم بازیافت می شوند. ص   غ

آهن نیز در تهیه کاغذ به کار می رود. ص   غ

 

تاریخچه کاغذ سازی

تاریخچه کاغذ سازی
هخامنشيان تا زمان حمله اسكندر بر روي لوحه هاي گلي مي نوشتند و اين در حالي است كه از دوران فرمانروايي پارت ها پوست هاي نوشته شده به دست آمده است كه به آن « ديفترا » مي گفتند و ريشه دفتر كه امروزه به كار مي رود ، از همان گرفته شده است .
در حدود سال 650 ميلادي ساسانيان كاغذ چيني را كه از پوست درخت توت ساخته مي شد به ايران وارد كردند ، اما اين كاغذ منحصراً براي مدرك مهم دولتي به كار برده مي شد.
در سال 751 ميلادي در زمان عباسيان و در جنگ ميان آنان با اعراب تعدادي از چيني هايي كه اعراب را در جنگ ريزي مي دادند به اسارت درآمدند . در ميان اسيران چند تن كاغذساز بود كه آنها را به سمرقند برده و با استفاده از دانش آنها صنعت كاغذسازي را در اين شهر رايج نمودند .
بنابر مدارک موجود، نخستین بار کاغذ را شخصی به‌نام تسای لون (؟ تا ۱۱۸م.) در حدود در چین اختراع کرد. فن کاغذسازی او به مدت چند قرن در چین مورد استفاده بود و به‌تدریج تکمیل شد. کاغذهای چینی در آن دوران مخلوطی از پوست درخت و کنف بودند. این مواد را تا جایی که امکان داشت ریز می‌کردند و با آب زیاد مخلوط می‌ساختند. بدین ترتیب خمیر کاغذ بدست می‌آمد. ماده خمیر مانند را بر روی تورهای قاب شده‌ای پهن می‌کردند تا آب خود را از دست داده و آرام آرام خشک شوند، حاصل کار یک برگ کاغذ بود.
در ۶۱۰م. کاغذسازی چینی به ژاپن راه یافت. در قرن اول اسلامی (حدود ۸۸ق./۷۱۰م.) مسلمانان راز و رمز کاغذسازی را از چینی ها آموختند و کاغذسازی به قلمرو اسلامی رسید و به سرعت توسعه یافت. کاغذهای اسلامی با نام شهرها و گاه اشخاص شهرت داشتند. ابن ندیم در الفهرست از انواع کاغذهایی نام می‌برد که در بلاد اسلامی ساخته می‌شدند، از آن جمله‌اند: کاغذ بغدادی، کاغذ سمرقندی، کاغذ برمکی، کاغذ نوحی، و جز آن. او می‌نویسد کاغذ خراسانی از کتان ساخته می‌شود. ظاهرآ فضل بن یحیی برمکی(۱۵۰-۱۸۷ق.) نخستین کسی است که کارخانه کاغذسازی در بغداد و بلاد اسلام تأسیس می‌کند. مشهورترین کارخانه کاغذسازی ایران در خونج یا خونا بود که خرابه‌های آن در نزدیکی شهر خلخال است و در زمان یاقوت حموی (۵۷۴-۶۲۶ق.)، به کاغذ کتان شهرت داشته است.

کاغذ در قرن دهم میلادی از جهان اسلام به مصر و بعد توسط اعراب مسلمان (مورها) به اسپانیا رفت. از این راه بود که اروپاییان با فن کاغذسازی آشنا شدند. حدود ۱۲۷۶م. نخستین کارخانه کاغذسازی در ایتالیا و سپس در نیمه قرن ۱۴ در فرانسه تأسیس شد. با اختراع صنعت چاپ در نیمه قرن ۱۵ تقاضا برای کاغذ افزایش یافت. در ۱۶۹۰ نخستین کارخانه کاغذسازی در ایالات متحده در جرمنتاون ساخته شد. در اواخر قرن ۱۸، در فرانسه، نیکولا روبر ماشین کاغذسازی را اختراع کرد و دو برادر انگلیسی به‌نام‌های هنری و سیلی فوردرینیر آن را تکمیل کردند. نکته در خور اهمیت آن است که شیوه کاغذسازی دستی عینآ همان است که در ماشین‌های کاغذسازی به‌کار گرفته می‌شد.
تولید کاغذ
فرایند تولید کاغذ از این قرار است: الیاف سلولزی را در آب می‌گذارند تا رطوبت را جذب کنند و متورم و نرم شوند؛ بعد آنها را روی یک شبکه سیمی ظریف پهن می‌کنند تا آب موجود در الیاف گرفته شود و رشته‌های مرطوب بر سطح شبکه فرو نشینند و یک تخته شوند. الیاف با از دست دادن آب به هم نزدیک می‌شوند و در نقاطی که الیاف روی هم قرار می‌گیرند نوعی اتصال شیمیایی از نوع هیدروژنی شکل می‌گیرد و آنها را به هم متصل می‌کند. این ارتباط و خود اتصالی، کلید اصلی تولید یک برگ کاغذ چسبنده و سخت و محکم است. در این حالت به هیچ گونه چسب اضافی نیاز نیست و کاغذ پس از خارج شدن آب از الیاف سلولزی و خشک شدن آنها ساخته می‌شود.
منبع :سایت ت مثل تایباد ... ت مثل تربیت...

 

 

 

چگونه کاغذ بسازیم؟

سلولز ملکولى نخ‌مانند و دراز است که پیکر گیاهان را می‌سازد. چوب درختان مقدار فراوان سلولز دارد. به این دلیل، کاغذ را از آن می‌سازند، براى این کار، درختان را می‌برند و به کمک ماشین ویژه‌اى، تنه‌ى آن‌ها را ریز ریز می‌کنند. سپس، این تکه‌هاى کوچک چوب را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب داغ، مخلوط می‌کنند تا خمیرى از رشته‌هاى سلولزى به دست می‌آید.

کاغذ بسازید

به کمک وسایل بسیار ساده‌اى می‌توانید در خانه کاغذ بسازید. براى این کار شما به غربالى شبیه شکل‌ مقابل نیاز دارید. این غربال را می‌توانید با همکارى پدر و مادر خود بسازید. مقدارىکاغذ باطله را ریز ریز کنید. تکه‌هاى کاغذ را تا 15 دقیقه در آب گرم بگذارید. سپس به کمک قاشق‌، آن‌ها را با آب مخلوط کنید تا خمیر کاغذ آماده شود. اکنون به کمک غربال، آب اضافى خمیر را از آن بگیرید. سپس خمیر را به آرامى روى یک ورقه‌ى پلاستیک برگردانید و روى آن را با ورقه پلاستیکى دیگرى بپوشانید. اکنون به کمک وردنه آب اضافى را از کاغذ بیرون کنید و آن را در آفتاب بگذارید تا خوب خشک شود.

چینی‌هاى باستان، به همین روش از پوست درخت توت کاغذ می‌ساختند. ایرانی‌ها کاغذسازى را از چینی‌ها آموختند و براى این که روى کاغذ بهتر بتوانند بنویسند، هر دو سطح آن را با نشاسته می‌پوشاندند. شما نیز می‌توانید به خمیر کاغذ خود کمى نشاسته بزنید تا کاغذبهترى داشته باشید. همچنین می‌توانید با نوآورى خود کاغذهاى جالب‌ترى بسازید. براى مثال، به خمیر کاغذ چند گلبرگ اضافه کنید و اثر آن را بر کاغذ ساخت خود ببینید.

می‌خواهم بیش‌تر بدانم

بازیافت کاغذ

براى آماده کردن کاغذ هر روز به اندازه یک جنگل، درخت بریده می‌شود. اگر چه به جاى آن‌ها، درختان جدیدى کاشته می‌شوند، اما آن‌ها سریع رشد نمی‌کنند تا جاى همه‌ى درختان بریده شده را پر کنند. به این دلیل، کاغذهاى باطله را بازیافت می‌کنند. پس از گرد‌آورى کاغذهاى باطله، جوهر روى آن‌ها را با کمک‌ مواد شیمیایى بر می‌دارند. سپس آن‌ها را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب مخلوط می‌کنند. تا خمیر کاغذ به دست آید. اکنون از این خمیر ورقه‌هاىکاغذ ساخته می‌شوند. شما با مصرف درست کاغذ و جدا کردن کاغذهاى باطله از آشغال‌ها، می‌توانید به حفظ جنگل‌‌ها کمک کنید.

مواد بکاررفته در کاغذ

مواد بکاررفته در کاغذ

کلر:رنگ بر

اگر کاغذ سفید مورد نظر باشد، عملیات شست‌وشو (سفید کردن) نیز باید در فرایند ساخت منظور شود. رنگبری از طریق لیگنین زدایی که سبب سفید شدن دائمی کاغذ می شود را می توان در مورد خمیرهای شیمیایی انجام داد . این فرایند در چند مرحله و معمولاً به وسیله کلر ، دیوکسیدکلر ، اکسیژن و سایر ترکیب های رنگبر عملی می شود

کلر در سال 1774 توسط شیل کشف شد و خواص رنگبری آن در سال 1784 توسط بوتوله اعلام گردید . اما حدود یک قرن پس از این تاریخ تولید صنعتی کلر از طریق تجزیه الکترولیتی کلرید سدیم میسر شد و پس از آن ، مصرف کلر در صناایع مختلف رواج یافت . حدود پنجاه سال پس از این تاریخ ، مصرف کلر به عنوان رنگبر و سفید کننده در صنعت خمیر کاغذ آغاز شد

 به دلیل مشکلات زیست محیطی ، در طی چند سال آینده ، احتمالاً استفاده از گاز کلر برای رنگبری منسوخ خواهد شد و استفاده از دیوکسید کلر رونق خواهد یافت . اما در دراز مدت ، مواد شیمیایی فاقد کلر ( اکسیژن ، هیدروژن پروکسید و اوزون ) جای دیوکسید کلر را خواهد گرفت

نشاسته:صاف کننده سطح کاغذ و افزایش مقاومت

نشاسته های کاتیونیک عمدتا برای حفظ و نگهداری الیاف و رنگدانه ها روی کاغذ مصرف می شوند، همچنین استفاده از اینها باعث بهبود و استحکام در مقابل پارگی و پایداری در مقابل تا خوردن کاغذ می شوند، همچنین به عنوان امولسیفایر برای ضد آب کردن کاغذهای چسب زنی و آهار زنی و در تصفیه و پالایش سنگ معدن به عنوان عوامل انباشتگی و لخته کنندگی مورد استفاده قرار می گیرند

گچ: شفافیت کاغذ

یک وجه اصلی صنعت کاغذسازی، فرایندی است که در آن الیاف معلق در آب تحت عمل پرداخت مکانیکی شدید قرار گیرند. عمل کوبیدن یا تصفیه، بر خصوصیات مکانیکی کاغذ اثر دارد. برای مثال افزایش پرداخت، موجب افزایش استحکام چگالی ظاهری الیاف است و اثر مستقیم آن بر روی الیاف، ایجاد انعطاف پذیری بیشتر آنهاست که موجب می‌شود الیاف بر روی یکدیگر خوابیده و سطح تماس بیشتری به‌وجود آید. به این ترتیب، اتصال بین الیاف تقویت می‌شود. البته این فرایند بسیار پیچیده است.در تولید کاغذهایی که از آنها برای چاپ یا نوشتن استفاده می‌شود، نوعی ماده پُر کننده به‌کار می‌رود. استفاده از این ماده نتایج بسیاری دارد مانند افزایش میزان ماتی، صافی، و یکنواختی کاغذ. مواد پرکننده رایج، چینی و گچ (کربنات کلسیم) است. سهم مواد پرکننده در کاغذ می‌تواند زیاد و بین ۱۰ تا ۱۵درصد وزن کاغذ را تشکیل دهد.

پلاستیک:

به کاغذ موادی (پلاستیک؛)، البته به مقدار بسیار کم، می‌افزایند تا به آن ویژگی خاص بدهند، مثلا آن را در برابر رطوبت مقاوم کند یا بر شفافیت آن بیفزایند و رنگ و سایه آن را تنظیم کنند.پوشش و پرداخت سطح کاغذ. مواد پوششی عمل‌آور سطح کاغذ، اجزای مهم غیرالیافی کاغذ را تشکیل می‌دهد. یکی از این نمونه‌ها کاغذهای براق مورد استفاده در مجله‌ها و نیز کاغذهای ضد آب هستند که گاه برای کتاب‌ها نیز به‌کار می‌روند.

رنگ:

تولید کاغذهای رنگی

در ادامه مطلب کاغذ چگونه ساخته می شود؟

تکه‌اى کاغذ بردارید، آن را از گوشه‌اى پاره کنید و با دقت به لبه‌ى پارگى نگاه کنید. رشته‌هاى نازک و مومانندى را می‌بینید که همانند رشته‌هاى پشمى نمد، در هم تنیده‌اند، این رشته‌‌ها از ملکولى به نام سِلولٌز ساخته شده‌اند. سلولز ملکولى نخ‌مانند و دراز است که پیکر گیاهان را می‌سازد. هر یک از رشته‌هایى را که در لبه‌ى پارگى کاغذ می‌بینید، از هزاران ملکول سلولز ساخته شده که مانند رشته‌هاى طناب به دور هم پیچیده‌اند.

چوب درختان مقدار فراوان سلولز دارد. به این دلیل، کاغذ را از آن می‌سازند، براى این کار، درختان را می‌برند و به کمک ماشین ویژه‌اى، تنه‌ى آن‌ها را ریز ریز می‌کنند. سپس، این تکه‌هاى کوچک چوب را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب داغ، مخلوط می‌کنند تا خمیرى از رشته‌هاى سلولزى به دست می‌آید. در گام دیگر، خمیر را روى یک تورى فلزى می‌ریزند تا آب خود را از دست بدهد. سپس خمیر از لابه‌لاى چند غلطک می‌گذرد و آب خود را بیش‌تر از دست می‌دهد. پمپ‌هاى مکنده‌ى آب، به این آب‌گیرى کمک می‌کنند. سرانجام، خمیرى که به صورت ورقه‌ى درازى درآمده است، با گذشتن از لابه‌لاى غلطک‌هاى داغ، خشک می‌شود و برگه‌ى دراز کاغذ از دستگاه بیرون می‌آید.
گاهى با کمک مواد دیگرى، کاغذهاى بهترى ساخته می‌شود. براى این که کاغذ خیلى آب جذب نکند، مواد شیمیایى ویژه‌اى به آن می‌افزایند. براى تولید کاغذهاى بسیار نرم و سفید، کاغذ را از لابه‌لاى غلطک‌هایى می‌گذرانند که دماى بیش‌ترى دارند و سطح آن را با مخلوطى از خاک چینى و آب ‌پوشانده‌اند. براى این که کاغذ محکم‌تر شود، به آن پنبه می‌افزایند. اگر بخواهند از کاغذ، دستمال کاغذى بسانزد، به آن نرم کننده می‌افزایند و با کمک مواد شیمیایى، میکروب‌هاى آن را از بین می‌برند.
در پایان کار، دستگاهى که به رایانه مجهز است، ضخامت کاغذ، مقدار آب و شمار سوراخ‌هاى احتمالى آن را بررسى می‌کند. در صورتى که ضخامت در همه‌جا یکسان باشد، مقدار آب مناسب باشد و شمار سوراخ‌ها کم‌ باشد، کاغذ راهى بازار می‌شود.
بازیافت کاغذ
براى آماده کردن کاغذ هر روز به اندازه یک جنگل، درخت بریده می‌شود. اگر چه به جاى آن‌ها، درختان جدیدى کاشته می‌شوند، اما آن‌ها سریع رشد نمی‌کنند تا جاى همه‌ى درختان بریده شده را پر کنند. به این دلیل، کاغذهاى باطله را بازیافت می‌کنند. پس از گرد‌آورى کاغذهاى باطله، جوهر روى آن‌ها را با کمک‌ مواد شیمیایى بر می‌دارند. سپس آن‌ها را با مواد شیمیایى و مقدار فراوان آب مخلوط می‌کنند. تا خمیر کاغذ به دست آید. اکنون از این خمیر ورقه‌هاى کاغذ ساخته می‌شوند. شما با مصرف درست کاغذ و جدا کردن کاغذهاى باطله از آشغال‌ها، می‌توانید به حفظ جنگل‌‌ها کمک کنید.
کاغذ بسازید
به کمک وسایل بسیار ساده‌اى می‌توانید در خانه کاغذ بسازید. براى این کار مقدارى کاغذ باطله را ریز ریز کنید. تکه‌هاى کاغذ را تا 15 دقیقه در آب گرم بگذارید. سپس به کمک قاشق‌، آن‌ها را با آب مخلوط کنید تا خمیر کاغذ آماده شود. اکنون به کمک غربال، آب اضافى خمیر را از آن بگیرید. سپس خمیر را به آرامى روى یک ورقه‌ى پلاستیک برگردانید و روى آن را با ورقه پلاستیکى دیگرى بپوشانید. اکنون به کمک وردنه آب اضافى را از کاغذ بیرون کنید و آن را در آفتاب بگذارید تا خوب خشک شود.
چینی‌هاى باستان، به همین روش از پوست درخت توت کاغذ می‌ساختند. ایرانی‌ها کاغذ سازى را از چینی‌ها آموختند و براى این که روى کاغذ بهتر بتوانند بنویسند، هر دو سطح آن را با نشاسته می‌پوشاندند. شما نیز می‌توانید به خمیر کاغذ خود کمى نشاسته بزنید تا کاغذ بهترى داشته باشید. همچنین می‌توانید با نوآورى خود کاغذهاى جالب‌ترى بسازید. براى مثال، به خمیر کاغذ چند گلبرگ اضافه کنید و اثر آن را بر کاغذ ساخت خود ببینید.

فصل دوم : سرگذشت دفتر من

 

فصل دوم : سرگذشت دفتر من

 

• ·       انواع واکنش ها و تغییرات اطراف ما :

1-تغییر فیزیکی: در این تغییر شکل ظاهری ماده عوض می شود ولی خاصیت اصلی و مولکول ماده عوض                نمی شود.

مثل: ذوب شدن – تبخیر شدن – منجمد شدن – ایجاد باران از ابر – خرد شدن – ریز شدن – شکستن – رنده شدن کاغذ – پاره شدن کاغذ و ...

 

1-تغییر شیمیایی: در این تغییر شکل ظاهری ماده ، خاصیت اصلی و مولکول آن به طور کل عوض می شود .

مثل: سوختن کاغذ – پختن غذا – کپک زدن (فاسد شدن ) – زنگ زدن (اکسید شدن ) – تجریه شدن – تغییر رنگ برگ درختان – انفجار بمب و ...

 

• ·       ترکیب شدن (مرکب) :

تعریف ترکیب:

-        گونه ای تغییر شیمیایی است . هنگام ترکیب شدن از دو یا چند ماده ، ماده جدیدی ساخته می شود.

-        ترکیب بر اثر پیوستن اتم ، عنصرها با یکدیگر به وجود می آیند.

-        اگر اتم های سازنده ی مولکول یک ماده مثل هم نباشد، یا بیش از دو اتم ساخته شده باشد و بتوان مولکول های آن را از یکدیگر تجزیه (جدا) کرد آن ماده را ترکیب می گویند.

مثال هایی در مورد ترکیب:

شکر : ترکیبی از کربن + اکسیژن + هیدروژن می باشد.

نمک خوراکی : ترکیبی از سدیم + کُلر می باشد.

اکسید جیوه : ترکیبی از اکسیژن + جیوه می باشد.

آب : ترکیبی از اکسیژن + هیدروژن می باشد.

آب اکسیژنه : ترکیبی از اکسیژن(1) + هیدروژن(2) می باشد.

اکسید آهن : ترکیبی از اکسیژن + آهن می باشد.

کربن دی اکسید و کربن مونو اکسید : ترکیبی از کربن + اکسیژن می باشد.

گاز متان(گاز شهری) : ترکیبی از کربن + هیدروژن می باشد.

گچ : ترکیبی از کلسیم + گوگرد + اکسیژن می باشد.

آهگ : ترکیبی از کلسیم + کربن + اکسیژن می باشد.

نشاسته : ترکیبی از کربن + اکسیژن + هیدروژن می باشد.

جوش شیرین : ترکیبی از سدیم + هیدروژن + کربن + اکسیژن می باشد.

الکل : ترکیبی از کربن + هیدرژن + اکسیژن می باشد.

آمونیاک : ترکیبی از هیدروژن + نیتروژن می باشد.

 

نکته: خواص هر ماده ترکیب به نوع اتم تشکیل دهنده ، تعداد اتم ها و شکل ساختمانی اتم بستگی دارد.

 

• ·       تجزیه شدن :

تعریف تجزیه:

-        گونه ای تغییر شیمیایی است . هنگام تجزیه شدن یک ماده به دو یا چند ماده تبدیل می شود.

-        پدیده ی ترکیب برعکس پدیده تجزیه می باشد.

 

نکته: مثال های که در بحث ترکیب گفته شد ، می توان به صورت برعکس در مورد تجزیه بیان شود.

مثل: آب = اکسیژن + هیدروژن   و...

 

• ·       آب:

تعریف آب:

-   آبماده ای فراوان در کرهزمیناست. به شکل های مختلفی همچوندریا،باران،رودخانهو... دیده می‌شود. آب در چرخه خود ، مرتباً از حالتی به حالت دیگر(جامد – مایع – گاز ) تبدیل می‌شود، اما از بین نمی‌رود. هر گونهحیاتمحتاج آب می‌باشد. انسان ها از آبآشامیدنیاستفاده می‌کنند، یعنی آبی که کیفیت آن مناسب سوخت و ساز بدن باشد.

 

فرمول شیمیایی آب:

-   آب نوعیماده ترکیب (مرکب( است که از دو عنصراکسیژنوهیدروژنساخته شده است. آب را جزو دسته مخلوط‌ها طبقه‌بندی نمی‌کنند، چون خواص آب نه به خواص هیدروژن شبیه است و نه به خواص اکسیژن. از ترکیب دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن، یک مولکول آب بوجود می‌آید. یک قطره آب دارای تعداد بی شماری مولکول آب می‌باشد.

آب = اکسیژن + هیدروژن    ß     H2   +  O  =  H 2  O

 

نکته: آب خواص مهمی دارد که در زندگی ما بسیار با ارزشند. از جمله:

1-   حلالبسیار خوبی است.

2-   چگالیبالایی دارد و جالب این که وقتییخمی‌زند یا حرارت می‌بیند، چگالی آن کاهش می‌یابد.

• ·       اکسیژن :

تعریف اکسیژن:

-   اکسیژن یکی ازعناصر شیمیاییاست که نماد آن O می‌باشد. این ماده ، یک عنصر حیاتی بوده و همه جا چه درزمینو چه در کلجهانهستی یافت می‌شود. مولکولاکسیژن در زمین              ناپایدار است.

-   اکسیژن ، فراوانترین عنصر در پوسته کره زمین است و تخمین هایی در این زمینه وجود دارد که مقدار آن را 46.7% ذکر می‌کنند. اکسیژن 87% اقیانوسها (به‌صورت آب) و 20% درصد جو زمین (به‌صورت اکسیژن یاازن) را به خود اختصاص می‌دهد.

 

خصوصیات اکسیژن:

-   اکسیژن در دما و فشار استاندارد به‌صورتگازاست که حاوی دواتماکسیژن می‌باشد. اکسیژن عنصر مهم هواست و از طریق عمل فتوسنتز گیاهان تولید شده و برای دم و بازدم حیوانات لازم است. اکسیژن مایع و جامد به رنگ آبی کمرنگ می‌باشد.

 

-   اکسیژن به‌عنواناکسید کنندهکاربرد بسیار زیادی دارد. اکسیژن مایع به‌عنوان اکسید کننده در نیروی حرکتی موشکها استفاده می‌شود. از آنجا که اکسیژن برای دم و بازدم ضروری است، در پزشکی کاربرد دارد. گاهی اوقات کسانی که از کوه نوردی می‌کنند یا در هواپیما پرواز می‌کنند، مخازن اکسیژن همراه دارند (به‌عنوان هوا). همچنین اکسیژن درجوشکاریو ساختفولادکاربرد دارد.

 

 

• ·       آب اکسیژنه :

تعریف آب اکسیژنه:

-        آب اکسیژنه ماده ای شبیه به آب است.

-        آب اکسیژنه یک مایع ناپایدار است( یعنی دوست دارد تجزیه شود) آب اکسیژنه به رنگ آبی می‌باشد و با زحمت زیاد می‌توان آنرا تهیه نمود. آب اکسیژنه‌ای که درداروخانه‌هافروخته می شود به صورت رقیق است .(یعنی بیشتر از آب تشکیل شده است ) آب اکسیژنه مانندآببی‌رنگ و بی‌بوست و مزه تلخی دارد و کمی اسیدی است.

-        آب اکسیژنه ماده ای است که از آن برای بی رنگ کردن پارچه و کاغذ استفاده می شود ولی باید از تماس آن با پوست بپرهیزید زیرا به پوست آسیب زده و باعث سوزش آن می شود.

 

 

فرمول شیمیایی آب اکسیژنه :

-   آب اکسیژنه نوعیماده ترکیب (مرکب(  است که از دو عنصراکسیژنوهیدروژنساخته شده است.              آب اکسیژنه = دوهیدروژن + دو اکسیژن    ß     H2   +  O2  =  H 2  O2

 

 

خصوصیات آب اکسیژنه:

-        آب اکسیژنه ترکیب ناپایدار است ، یعنی دوست دارد تجزیه شود.

-        آب اکسیژنه گاهی دوست دارد تبدیل به آب یا اکسیژن شود.

-        آب اکسیژنه بر اثر گرما و نور به آب یا اکسیژن تجزیه می شود.

-        اگر آب اکسیژنه تبدیل به آب شود ، بسیار اکسید کننده می شود.

-        و یا اگر آب اکسیژنه تبدیل به اکسیژن شود ، بسیار میکروب کش می شود.

 

-   آب اکسیژنه گاهی در زمان تجزیه شدن می تواند دو عدد OH درست کند که اگر این اتفاق             بی افتد خاصیت سفید کنندگی ، گند زدایی و میکروب کشی پیدا می کند.

 

-   به مرور آب اکسیژنه تجزیه و تبدیل به آب واکسیژنمی‌گردد. این عمل تجزیه درمحیط بازیسریعتر و درمحیط اسیدیکندتر اتفاق می افتد. ممکن است که اگر مدت زیادی آب اکسیژنه را انبار نگهداری کنیم، کاملا تجزیه و تبدیل به آب گردد.

 

-   اگر بر روی محلول آب قدری از اجسام پایدار کننده ماننداسید فسفریک،اوره و نظیر آنها بیافزایند، عمل تخریب بسیار کُند می‌گردد. آب اکسیژنهاثر میکروب کشیو بوبری دارد چنانکه اگر یک تکهکالباسقرمز را درون ظرف محتوی آب اکسیژنه قرار دهیم پس از چند روز محتویات ظرف کاملا بی‌بو است و بوی گندیده نمی‌دهد. آب اکسیژنه رنگها را نیز تخریب می‌کند به همین دلیل تکه کالباس درون ظرف بعد از مدتی بی‌رنگ می‌شود.

 

 

 

 

ویژگی های آب اکسیژنه:

-        بسیار اکسید کننده

-        میکروب کش

-        سفید کننده

-        قابل حل در آب

-        غیر سمی

-        ضدعفونی کننده

-        رنگ بر و سفید کننده

-   از آب اکسیژنه برای سفید کردن چوب ، خمیر کاغذ ، الیاف ، پارچه ، نخ ابریشم ، مو و الیاف مصنوعی مثل نایلون و ... استفاده می شود.

 

 

• ·       بازها ( قلیاها )

تعریف بازها:

-        بازها مواد شیمیایی هستند که در مولکول هایشان ، یک OH دارند ، یعنی اکسیژن (O) و هیدروژن (H) چسبیده به هم.

-        باز، ماده ای است که با گرفتن و ترکیب شدن با پروتون های دیگر مواد، با آن ها واکنش می دهد. بازها پذیرنده های پروتون هستند. مهم ترین بازها هیدروکسید سدیم (قلیا( ، هیدروکسید آمونیوم(آمونیاک)، و هیدروکسید کلسیم (آهک مرده)،هستند.

 

 

خصوصیات بازها:

-        بازها مزه ی تند و تیز و تلخ می دهند.

-         رنگ شناساگرها را تغییر می دهند. مثل کاغذ PH

( PH  میزان اسیدی یا بازی بودن مواد را مشخص می‌کند. بیشتر آبزیان فقط در پی‌اچ بین ۵ تا ۹ زنده      می مانند.(

-        باز ها شامل ترکیبی از اتم های اکسیژن و هیدروژن هستند که هیدروکسیل (OH) نامیده می شوند.

-        اسیدها را خنثی می کنند.

-        زمانی که یک باز در آب حل می شود، یون های هیدروکسیل (OH- ) با بار منفی را آزاد می کند. زمانی که باز خنثی می شود، این یون ها پروتون های با بار مثبت دیگر مواد را می گیرند یا "می پذیرند".

 

هشداردر مورد بازها:

-        هیدروکسید سدیم کاربردهای خانگی زیادی دارد و برای تمیز کردن لوله های ظرفشویی و فاضلاب به کار می رود (نام صنعتی آن Drano است). در آزمایش های خود از این ماده با احتیاط استفاده کنید.

-        هیچ وقت به محلول های قلیایی به طور مستقیم دست نزنید؛ زیرا چربی طبیعی پوست را حل می کند و به پوست آسیب می رساند. اگر مواد قلیایی به چشم شما برخورد کرد، با مقدار زیادی آب شستشو دهید.

 

 

برخی از بازهای مشهور:

 

1- آب ژاوِل : که در فارسی به آن مایع سفید کننده و وایتکس نیز گفته می‌شود، محلولی است که برای گندزدایی و بو زدایی به کار می‌رود.

-        آب ژاول( وایتکس) را برای گندزدایی و بوزدایی به کار می‌برند. از این ماده در صنعت به عنوان رنگ‌زدا و سفیدکنندهپارچه و خمیر کاغذ استفاده می‌شود. در خانه‌ها برای ضدعفونی کردن سبزی‌ها و سفید کردن رخت‌ها به هنگام رختشویی از آب ژاول استفاده می‌کنند. این محلول با نام‌های گوناگون در بازار به فروش می‌رسد.

-        آب ژاول ماده‌ای سمی است. رنگ آن نزدیک به زرد و طعم و بوی آن تند است.خاصیت ضدعفونی کننده آب ژاول(وایتکس) به دلیل تولید کلر آزاد می‌باشد.چنانچه به اشتباه نوشیده شود باید فورا شیر نوشید.

-        آب ژوال یا وایتکس نوعی باز بسیار قوی می باشد.

 

2-آمونیاک : گازی است بی رنگ، با مزه فوق العاده تند و زننده که اشک‌آور و خفه کننده است. گاز آمونیاک از هوا سبک تر بوده و به سهولت به مایع تبدیل می‌شود.

-        مجاورت و تماس آمونیاک با نقره و جیوه تولید " فورمیناتنقره و جیوه " می‌کند که موادی شدیداً قابل انفجار هستند.

-        آمونیاک سبب تحریکات دستگاه تنفسی، پوست و چشم شده و با آسیب رساندن به شش‌ها در اثر مواجهه با حجم زیاد این گاز می‌تواند سبب مرگ شود.

-        آمونیاک به شکل نمک آمونیاک نخستین بار توسط شیمیدان جابرابن حیان (شیمیدان ایرانی) در قرن 8 شناخته شد.

-        آمونیاک نوعی باز قوی می باشد.

 

3- صابون: نمک یک اسید چرپ است. صابون‌ها عمدتاً برای شستشو، حمام‌کردن و پاکیزگی استفاده می‌شوند ولی برای تمیز کردن پارچه هم از صابون‌ها استفاده می‌گردد و جز مهمی از روان‌سازها می‌باشد.

-        همه‌ی صابون‌های دستشویی با اضافه کردن روغن نباتی یا چربی حیوانی به یک قلیای قوی ساخته می‌شوند. این کار در دما و فشار بالا صورت می‌گیرد.آنچه حاصل می‌شود صابون و ماده‌ی دیگری به نام گلیسیرین یا گلیسرول است. گلیسیرین را با یک محلول غلیظ نمک جدا می‌کنند.سپس صابون مذاب را در دستگاه همزن می‌ریزند.در آنجا عطر و مواد نگهدارنده و یا رنگ به آن اضافه می‌کنند. بالاخره صابون مذاب را سرد می‌کنند و در اندازه‌ی معین قالب گیری می‌کنند یا برش می‌دهند.

-        صابون نوعی باز متوسط است.

 

4-خون:

-        اکسیژن رسانی به سلول‌ها، که توسط هموگلوبین انجام می‌شود.

-        انتقال مواد مغذی همچون اسیدهای آمینه، گلوکز و اسیدهای چرب.

-        برداشت مواد زاید همچون دی‌اکسید کربن، اوره و اسید لاکتیک از بدن.

-        عملکردهای ایمنی با حمل گلبول‌های سفید و کشف مواد خارجی با استفاده از آنتی‌بادیهای محلول در آن.

-        تنظیم PH بدن

-        تنظیم دمای بدن

-        خون نوعی باز ضعیف است.

-         

5-آب دهان (بزاق):

-        آب دهان یا بزاق نوعی باز بسیار ضعیف است.

 

نکاتی در مورد بازها:

-        برای بی اثر کردن بازها می توان روی آن ها اسید ریخت و برای کم اثر کردن بازها می توان به آن ها آب فراوان افزود.

-        خصوصیات اسید های هم به همین صورت است یعنی برای بی اثر کردن اسید می توان روی آن ها باز ریخت و برای کم اثر کردن اسیدها می توان به آنها آب فراوان افزود.

 

 

 

 

 

• ·       آب اکسیژنه و بازها در کاغذ سازی:

-        یکی از کارهای مهم آب اکسیژنه در کاغذ سازی از بین بردن موجودات ریز و ذره بینی درون چوب ها و خمیر کاغذ است. با این کار به راحتی می توانیم به کاغذ دست بزنیم.

-        آب اکسیژنه خاصیت سفید کنندگی نیز دارد و مقداری به سفید شدن خمیر کاغذ اولیه ی کاغذ کمک          می کند.

-        مهم ترین کاربرد بازها در کاغذ سازی ، واکنش دادن به اجزاء باقی مانده ی جانوران درون چوب                    و خمیر کاغذ است.

-        بازهای به برخی مواد و شیره های باقی مانده در آوندهای چوب واکنش نشان داده و آن ها را از درون          خمیر کاغذ از بین می برد.

-        برای سفید کردن خمیر نهایی کاغذ از آب اکسژنه و بازهای قوی استفاده می کنند.

-        اگر لازم باشد ، برای  خنثی کردن بازهای اضافه که در خمیر کاغذ باقی مانده ، به آن اندک اسید اضافه می کنند.

 

• ·       بازیافت :

تعریف بازیافت:

-        بازیافت یعنی تغییر شکل و عمل آوردن موادی که قبلاً استفاده شده اند به صورتی که دوباره قابل استفاده باشند.

 

هدف از بازیافت:

-        با بازیافت بسیاری از موادی که مصرف شده اند می توانیم هم در مصرف مواد خام صرفه جویی کنیم و هم در کم شدن هزینه ها و هم باعث حفظ محیط زیست شویم.

-        بازیافت استفاده ی درست از کاغذ (صرفه جویی) ، استفاده از کامپیوتر و کتاب الکترونیکی ، سی دی ، فلش و کاشت درخت در مناطقی وسیع به منظور تهیه ی کاغذ و ... راه هایی برای حفظ محیط زیست و طبیعت هستند.

 

بازیافت کاغذ:

-        برای بازیافت کاغذ از روش های گوناگون فیزیکی و شیمیایی استفاده می کنیم.

-        مهم ترین روش فیزیکی در بازیافت کاغذ خرد کردن و خمیر کردن کاغذ است.

-        مهم ترین روش شیمیایی در بازیافت کاغذ افزودن ماده های سفید کننده است تا بتواند جوهرها                       و نوشته های قبلی را از بین ببرد.

-        اگر کاغذهای بازیافتی بسیار کثیف باشند ، که نتوان با ماده های سفید کننده به خوبی سفید شوند آن را برای مقوا سازی استفاده می کنند.